2024թ. սեպտեմբերի 25-ից 27-ը Երևանում կանցկացվի «Դատափորձագիտական գործունեության դերն ու նշանակությունը իրավական համակարգում, արդի խնդիրները, զարգացման միտումներն ու հեռանկարները» խորագրով միջազգային գիտագործնական գիտաժողով՝ նվիրված ՀՀ ԳԱԱ «Փորձաքննությունների ազգային բյուրո» ՊՈԱԿ-ի հիմնադրման 20-ամյակին:
Գիտաժողովի կազմակերպիչ՝  «Փորձաքննությունների ազգային բյուրո» ՊՈԱԿ
25.09.2024թ.–գիտաժողովի բացում, հանդիսավոր արարողություն և պլենար նիստ
Անցկացման վայրը՝
Կարեն Դեմիրճյանի անվան մարզահամերգային համալիր (Հասցե՝ ՀՀ, Երևան, Ծիծեռնակաբերդի զբոսայգի, 1 շենք)
26.09.2024թ.-սեկցիոն նիստեր
Թվով 3 սեկցիաների անցկացման վայրը՝
«ԻԲԻՍ ԵՐԵՎԱՆ ՍԵՆԹՐ» հյուրանոց (Հասցե՝ ՀՀ, Երևան, Հյուսիսային պող., 5/1 շենք)
Թվով 2 սեկցիաների անցկացման վայրը՝
ՀՀ ԳԱԱ «Փորձաքննությունների ազգային բյուրո» ՊՈԱԿ (Հասցե՝ ՀՀ, Երևան, Ծովակալ Իսակովի պող. 24)
27.09.2024թ.–գիտագործնական սեմինարներ, կլոր սեղան-քննարկումներ և մասնագիտական թրեյնինգներ
Անցկացման վայրը՝
ՀՀ ԳԱԱ «Փորձաքննությունների ազգային բյուրո» ՊՈԱԿ (Հասցե՝ ՀՀ, Երևան, Ծովակալ Իսակովի պող. 24)
Գիտաժողովի աշխատանքային լեզուներն են՝ հայերենը, ռուսերենը և անգլերենը:
Գիտաժողովի աշխատանքները ծավալվելու են հետևալ հինգ հիմնական ուղղություններով՝ սեկցիաներով.
Սեկցիա 1. Դատափորձագիտական գործունեության իրավական և գիտամեթոդական
ապահովման ժամանակակից պահանջներն ու խնդիրները, դերը պետության և անձանց
իրավունքների և շահերի պաշտպանության գործընթացներում
Սեկցիա 2. Քրեագիտական փորձաքննությունների արդի խնդիրները և զարգացման միտումները
Սեկցիա 3. Դատաքիմիական փորձաքննությունների արդի խնդիրները և զարգացման միտումները
Սեկցիա 4. Ինժեներատեխնիկական փորձաքննությունների արդի խնդիրները և զարգացման միտումները
Սեկցիա 5. Դատաբժշկական, գենետիկական, կենսաբանական, հոգեբանական և հոգեբուժական փորձաքննությունների արդի խնդիրները և զարգացման հեռանկարները
Հարցերի դեպքում կարող եք զանգահարել ՀՀ ԳԱԱ «Փորձաքննությունների ազգային բյուրո» ՊՈԱԿ-ի տեղեկատվական ապահովման բաժնի 010 77-77-10 (162) հեռախոսահամարով, կամ գրել info@nbe.am էլ. հասցեին:
 

ՀՀ ԳԱԱ «Փորձաքննությունների ազգային բյուրո» ՊՈԱԿ-ի համակարգչատեխնիկական փորձաքննությունների բաժնի պետ Աշոտ Ադամյանը սեպտեմբերի 2-ից 5-ը Ֆրանսիայի Ստրասբուրգ քաղաքում մասնակցել է Եվրոպայի խորհրդի և Team Cymru ընկերության կազմակերպած տեղեկատվական և կիբեռանվտանգության ոլորտի հիմնախնդիրներին նվիրված «Ստվերային տնտեսություն 2024» խորագրով միջազգային համաժողովին:
CyberEast+ ծրագրի շրջանակներում կազմակերպված միջազգային հեղինակավոր համաժողովին մասնակցում էին համակարգչային և բարձր տեխնոլոգիաների ոլորտում կատարված հանցագործությունների քննությամբ զբաղվող իրավապահ մարմինների ներկայացուցիչներ, ինչպես նաև տվյալ բնագավառի առաջատար փորձագետներ և մասնագետներ աշխարհի ավելի քան 80 երկրներից:
Համաժողովին քննարկվել են համաշխարհային կիբեռհանցագործությունների մշտական աճի պայմաններում ի հայտ եկող մարտահրավերները, դրանց դեմ պայքարի արդյունավետ ուղիները, կիբեռկայունության, քրեական արդարադատության և էլեկտրոնային ապացույցների ներուժի ավելացմանն ուղղված գործողություններին առնչվող հարցեր՝ կիբեռհանցագործություններին համարժեք և պատշաճ արձագանքելու նպատակով:
Համաժողովի շրջանակներում Բյուրոյի ներկայացուցիչն առանձին հանդիպումներ է ունեցել ԱՄՆ-ի, Բրազիլիայի, Մեծ Բրիտանիայի, Ֆրանսիայի, Մոլդովայի, Վրաստանի՝ տվյալ բնագավառում մասնագիտացած իրավապահների և փորձագետների հետ, որոնց հետ քննարկել է հետագա համագործակցության հետ կապված հեռանկարները: Փորձաքննությունների ազգային բյուրոն կարևորում է մասնակցությունը նմանօրինակ միջոցառումներին՝ ի նպաստ միջազգային համագործակցության շրջանակների ընդլայնման, փորձագետների գիտելիքների ու կարողությունների շարունակական կատարելագործման, Հայաստանի Հանրապետությունում ժամանակակից պահանջներին համապատասխան փորձագիտական հնարավորությունների զարգացման:

Ամերիկյան առաջատար «GTH DNA» խորհրդատվական կազմակերպության Կենտրոնական Ամերիկայի, Եվրոպայի և ԱՊՀ երկրների տարածաշրջանային տնօրեն Կայլ Շրոյդերը սեպտեմբերի 4-ին այցելել է ՀՀ ԳԱԱ «Փորձաքննությունների ազգային բյուրո» ՊՈԱԿ՝ «GTH DNA» -ի և Բյուրոյի միջև կնքված համագործակցության պայմանագրի շրջանակներում նախանշված համատեղ ծրագրերի արդյունավետ իրականացման հետ կապված հարցերի քննարկման նպատակով:
Այցի ընթացքում Կայլ Շրոյդերը հանդիպել է «Փորձաքննությունների ազգային բյուրո» ՊՈԱԿ-ի տնօրեն Արգամ Հովսեփյանի, Բյուրոյի ղեկավար անձնակազմի և դատագենետիկական փորձաքննությունների բաժնի փորձագետների հետ:
Քննարկվել են ԴՆԹ տվյալների բազաների ձևավորման, այդ ուղղությամբ անհրաժեշտ իրավակարգավորումների մշակման, տվյալ ոլորտի միջազգային չափանիշներին համապատասխան զարգացման ապահովման հետ կապված հարցերը:
Արգամ Հովսեփյանը ամերիկյան գործընկերոջն է ներկայացրել ԴՆԹ նույնականացման դատագենետիկական փորձաքննությունների բնագավառում Բյուրոյում արդեն իսկ ձևավորված փորձն ու ձեռքբերումները՝ ընդգծելով ստացված առաջադեմ արդյունքների կարևորությունը հանցագործությունների բացահայտման և հանցավորության դեմ պայքարի արդյունավետության բարձրացման համատեքստում: Ի թիվս այլ հարցերի՝ քննարկվել են դատագենետիկական փորձաքննությունների բնագավառի գործունեության, ինչպես նաև ԴՆԹ տվյալների բազաների ձևավորման հետ կապված նորմատիվ իրավական ակտերի մշակման, բարենպաստ օրենսդրական դաշտ ձևավորելու ուղղությամբ Բյուրոյի նախաձեռնած քայլերը:
Նույն օրը Կայլ Շրոյդերը վերապատրաստման դասընթաց է անցկացրել Բյուրոյի դատագենետիկական փորձաքննությունների բաժնի փորձագետների համար՝ անդրադառնալով նաև դատագենետիկական փորձաքննությունների բնագավառի միջազգային առաջավոր փորձին:
Փորձաքննությունների ազգային բյուրոն կարևորում է դատագենետիկական փորձաքննությունների ոլորտում միջազգային առաջատար ընկերությունների և բարձր որակավորում ունեցող առաջատար մասնագետների հետ ակտիվ փոխգործակցության ծավալումը՝ ի նպաստ Հայաստանի Հանրապետությունում դատափորձագիտական գործունեության տվյալ ուղղության շարունակական զարգացմանը, փորձագիտական հավաստի արդյունքների ապահովմանը, անհրաժեշտ տվյալների բազաների ձևավորմանն ու դրանց արդյունավետ կիրառմանը։

Փորձաքննությունների ազգային բյուրոյում իրականացվում են ծավալուն դատաբժշկական փորձաքննություններ: Դատաբժշկական փորձաքննությունների բաժնում հետազոտության օբյեկտներ կարող են դառնալ՝
– մարդու դիակը,
– կենդանի անձը, 
– բժշկական փաստաթղթերը,– գործի նյութերը, 
– մարդու օրգաններ և/կամ հյուսվածքներ կամ դրանց կտորները,
– կենսաբանական ծագման իրեղեն ապացույցները:
Բաժնում իրականացվող դատաբժշկական փորձաքննությունների մեջ մեծ կշիռ ունեն նաև համալիր փորձաքննությունները։ Այս և այլ թեմաների վերաբերյալ Iravaban.net-ը զրուցել է Փորձաքննությունների ազգային բյուրոյի դատաբժշկական փորձաքննությունների բաժնի պետ Կարեն Մխիթարյանի հետ։ Հարցազրույցն ամբողջությամբ՝ կարդացեք այստեղ: https://iravaban.net

Հրապարակվել է Դատափորձագիտական ինստիտուտների եվրոպական ցանցի (ENFSI-ի) 2023թ տարեկան զեկույցը, որում ամփոփված են նաև 2023թ. հոկտեմբերին Երևանում կայացած ENFSI-ի «Խոսքի և աուդիո ձայնագրությունների փորձաքննությունների» աշխատանքային խմբի (FSAAWG) 24-րդ տարեկան աշխատաժողովի արդյունքները:
Հիշեցնենք, որ 2023թ. հոկտեմբերի 4-ից 6-ը ՀՀ ԳԱԱ «Փորձաքննությունների ազգային բյուրո» ՊՈԱԿ-ի և Դատափորձագիտական ինստիտուտների եվրոպական ցանցի հետ համատեղ Հայաստանում առաջին անգամ անցկացվեց Դատափորձագիտական ինստիտուտների եվրոպական ցանցի աշխատանքային խմբի (FSAAWG) 24-րդ տարեկան աշխատաժողովը, որին մասնակցում էին ֆոտոտեխնիկական, դիմանկարային, աուդիո և տեսաձայնագրային փորձաքննությունների բնագավառի առաջատար փորձագետներ երկու տասնյակից ավելի եվրոպական երկրներից։
Փորձաքննությունների ազգային բյուրոն, հանդիսանալով Հայաստանի Հանրապետությունից ENFSI-ի միակ և լիիրավ անդամը, ակտիվորեն ներգրավված է Դատափորձագիտական ինստիտուտների եվրոպական ցանցի «Խոսքի և աուդիո ձայնագրությունների փորձաքննությունների» աշխատանքային խմբի աշխատանքներին:
Ներկայում Բյուրոյի տեսաձայնագրային, ֆոտոտեխնիկական և դիմանկարային բաժնի փորձագետները մասնակցում են ENFSI-ի «Խոսքի և աուդիո ձայնագրությունների փորձաքննությունների» աշխատանքային խմբի ձայնի նմուշների տվյալների բազայի ստեղծման գործընթացին՝ բազան համալրելով հայերեն ձայնի նմուշներով: Ձայնային տվյալների հավաքագրումը, բնութագրումը, տվյալների բազայի ձևավորումն ու փորձարկումը հնարավորություն կտա օպտիմալացնել խոսքի և աուդիո ձայնագրությունների փորձաքննությունների բնագավառի փորձագետների աշխատանքը, կբարձրացնի ծրագրային ապահովումներով ձայնի մշակման և նույնականացման գործընթացի արդյունավետությունը:
Ձայնային նմուշների տվյալների ընդգրկուն բազայի ձևավորումը կնպաստի նաև դատափորձագիտական ոլորտում, մասնավորապես աուդիո և խոսքի փորձաքննության բնագավառում եվրոպական ընդհանուր մոտեցումների և դրանց հիման վրա միասնական մեթոդների մշակմանը:
Նշենք, որ ENFSI-FSAAWG-ի կազմում  ընդգրկված են առաջատար դատափորձագիտական կազմակերպություններ և փորձագիտական լաբորատորիաներ աշխարհի շուրջ 30 երկրներից:
Աշխատանքային խումբը նպատակ ունի բարելավել խոսքի և աուդիո ձայնագրությունների փորձաքննությունների ոլորտում կիրառվող ձայնի և խոսքի նույնականացման, հետազոտման մեթոդաբանությունը, զարգացնել ավտոմատացված եղանակով ձայնի նույնականացման արդյունավետությունը, ձևավորել և պարբերաբար թարմացնել ձայնային նմուշների բազմալեզու և ընդգրկուն տվյալների շտեմարանը և այլն:
Փորձաքննությունների ազգային բյուրոն կարևորում է ENFSI-ի կազմում փոխգործակցության շարունակականության ապահովումը՝ ի նպաստ եվրոպական ինտեգրմամբ Հայաստանի Հանրապետությունում դատափորձագիտական գործունեության շարունակական զարգացմանը, փորձագիտական հավաստի արդյունքների ապահովմանն ու օրենքի գերակայությամբ արդարադատության արդյունավետ իրականացմանը։

«Ռադիոլուր»-ի հերթական ռեպորտաժը պատմում է Փորձաքննությունների ազգային բյուրոյի ձեռագրաբանական և հեղինակային փորձաքննությունների բաժնի գործունեության մասին` ներկայացնելով, թե ինչպես են Բյուրոյում տասնամյակների վաղեմության ձեռագրեր հետազոտվում՝ օժանդակելով հանցագործությունների բացահայտմանը:

Ռեպորտաժում անդրադարձ է կատարվել նաև Փորձաքննությունների ազգային բյուրոյի հոգեբանական փորձաքննությունների բաժնի և Շվեյցարիայի ձեռագրաբանական գիտությունների ինստիտուտի (IHS) հետ հոգեբանական և հոգեբանաձեռագրաբանական փորձաքննությունների մեթոդների և մեթոդիկաների մշակմանն ուղղված համատեղ գիտական հետազոտությունների իրականացմանը։

Հայաստանի Հանրային Ռադիոյի լրագրող Անահիտ Սվարյանի պատրաստած ռեպորտաժը` այստեղ 

ՀՀ ԳԱԱ «Փորձաքննությունների ազգային բյուրո» ՊՈԱԿ-ի հոգեբանական փորձաքննությունների բաժնի փորձագետները՝ բաժնի պետ Ռուբեն Աղուզումցյանի գլխավորությամբ, հուլիսի 2-ին մասնակցել են ՀՀ ԱՆ Առողջապահության ազգային ինստիտուտի, Հայկական հոգեբուժական ասոցիացիայի և Ֆրանսիայի Լե Վինաթիե հոգեբուժական համալսարանի (Լիոն) համատեղ կազմակերպած «Տրավմա և վերականգնում» խորագրով հայ-ֆրանսիական III գիտաժողովին:
Միջոցառման շրջանակներում զեկույցներով են հանդես եկել և հոգեբանական բնագավառի արդիական հարցերի շուրջ իրենց տեսլականով են կիսվել ոլորտի հայ, ֆրանսիացի, ռուս առաջատար մասնագետներն ու գիտնականները:
Ներկայացված թեմաներն առնչվում էին հետտրավմային սթրեսային խանգարումների վաղ միջամտություններին, մարտական տրավմայի ախտանիշների կանխատեսող նշանակությանը, ռազմական տրավմայի հոգեբանական միջամտության արդյունավետության գնահատմանը, Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտությունից տուժած փախստականների հոգեբանական օգնության տրամադրմանը, Ստեփանակերտում պայթյունից տուժած անձանց հոգեբանական աջակցության առանձնահատկություններին և այլն:
Գիտաժողովի շրջանակներում Փորձաքննությունների ազգային բյուրոյի հոգեբանական փորձաքննությունների բաժնի պետ, հոգեբանական գիտությունների թեկնածու, պրոֆեսոր Ռուբեն Աղուզումցյանը հանդես է եկել «Ընտանեկան տրավմաների հոգեբանական առանձնահատկությունները» թեմայով զեկույցով, որում ներկայացրել է ընտանեկան հոգեբանական տրավմաների առաջացման պատճառները, ընտանիքի փոխհարաբերությունների նշանակությունը հոգեբանական տրավմաների կանխարգելման համատեքստում:
Աղուզումցյանի խոսքով՝ անհրաժեշտ է տարբերակել հոգեկան տրավման հոգեբանական տրավմայից:
«Հոգեկան տրավման մարդու հոգեկան առողջությանը հասցված վնասն է, որը ենթակա է գնահատման հոգեբուժության ոլորտի մասնագետների կողմից, իսկ հոգեբանական տրավմայի ազդեցությունը կարող է արտահայտված չլինել, ի հայտ գալ ավելի ուշ և վերափոխվելով՝ իր ազդեցությունն ունենալ մարդու տարբեր տարիքներում: Ընտանեկան տրավմաների հիմնական պատճառներից են ծնողական սխալ վարքն ու դաստիարակությունը»,-նշել է պրոֆեսորը՝ նկատելով, որ հաճախ ծնողը չի էլ կարող պատկերացնել, թե երեխայի մոտ ինչ հոգեբանական տրավմա կարող է առաջ բերել իր վարքը կամ խոսքը:
Աղուզումցյանը նշել է, որ ներկայումս քաղաքացիական գործերով շատ են դեպքերը, երբ ամուսնալուծություններից հետո նախկին ամուսինները երեխաներին օգտագործում են որպես գործիք՝ նրանց հասցնելով հոգեբանական բազմաթիվ տրավմաներ, ինչն էլ հետագայում արտահայտվում է տարբեր տարիքներում:

ՀՀ ԳԱԱ «Փորձաքննությունների ազգային բյուրո» ՊՈԱԿ-ի ներկայացուցիչները հունիսի 20-ին Մեսրոպ Մաշտոցի անվան Համալսարան-ում մասնակցել են Աշխատանքի շուկա 2024-ին՝ ներկայացնելով Բյուրոյի գործունեության ուղղությունները, կադրային քաղաքականության և որակի ապահովման ուղղությամբ իրականացվող ծրագրերը:
Փորձաքննությունների ազգային բյուրոն, հավատարիմ մնալով իր որդեգրած սկզբունքներին, նպատակաուղղված է ակտիվ փոխգործակցություն ծավալել բարձրագույն ուսումնական հաստատությունների հետ՝ բուհական և հետբուհական կրթության որակյալ իրականացման և բարձր մասնագիտական գիտելիքներով և գործնական հմտություններով օժտված մասնագետների պատրաստման գործում իր նպաստն ունենալու համար:

ՀՀ ԳԱԱ «Փորձաքննությունների ազգային բյուրո» ՊՈԱԿ-ի տնօրենի՝ գիտության գծով տեղակալ, ք․գ․թ Պատվական Ոսկանյանը և Բյուրոյի քրեաբանության կիրառական հիմնախնդիրների գիտահետազոտական կենտրոնի պետ, ի․գ․թ․, դոցենտ Գևորգ Իսրայելյանը հունիսի 11-ին ՀՀ ՆԳՆ  կրթահամալիրում  MIA Educational Complex  -  ՆԳՆ կրթահամալիր մասնակցել են «Հանցագործությունների քննության կրիմինալիստիկական ապահովումը» թեմայով 9-րդ գիտագործնական միջազգային համաժողովին:
Գիտաժողովի շրջանակներում քննարկվել են հանցագործությունների քննության քրեագիտական ասպեկտին, կրիմինալիստիկական նորագույն լուծումներին՝ այդ թվում արհեստական բանականության օգտագործմամբ մասնագիտական գործողությունների իրականացմանը վերաբերող հարցեր:
Համաժողովին «Հանցագործությունների քննության քրեագիտական (փորձագիտական) ապահովման իրավական հիմքերի հասկացության բնորոշումը և նոր կարգավորումների որոշ խնդիրները Հայաստանի Հանրապետությունում» թեմայով զեկույցով է հանդես եկել Բյուրոյի քրեաբանության կիրառական հիմնախնդիրների գիտահետազոտական կենտրոնի պետ, ի․գ․թ․, դոցենտ Գևորգ Իսրայելյանը։ 
Հանցագործությունների քննության քրեագիտական ապահովման իրավական հիմքերը Իսրայելյանը բնորոշել է որպես նորմատիվ իրավական ակտերի ամբողջություն՝ բովանդակող այնպիսի իրավական նորմեր, որոնք հնարավորություն են տալիս արդյունավետ, որակյալ, օպտիմալ և ռացիոնալ ձևով հավաքել, ամրագրել, վերցնել, հետազոտել քրեագիտական առումով հետաքրքրություն ներկայացնող տեղեկատվությունը և այն օգտագործել քրեական վարույթի խնդիրների լուծման համար:
Անդրադառնալով ոլորտամետ իրավական կարգավորումների անհրաժեշտությանը, Իսրայելյանն ընդգծել է «Դատափորձագիտական գործունեության մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի մշակման, փորձագիտական կազմակերպությունների, դատափորձագիտական գործունեության իրավական և կազմակերպական հարցերի կարգավորման տեսակետից օրենքի հիմնարար նշանակության մասին՝ միաժամանակ ներկայացնելով նախագծի որոշ դրույթներում առկա  խնդրահարույց կարգավորումներն ու օրենսդրական բացերը:
Փորձաքննությունների ազգային բյուրոն կարևորում է համագործակցությունը կրթական հաստատությունների հետ, ինչպես նաև մասնակցությունը նմանօրինակ համաժողովներին՝ ի նպաստ միջազգային համագործակցության շրջանակների ընդլայնմանը, մեր երկրում դատափորձագիտական հնարավորությունների արդիականացմանն ու ոլորտի կայուն զարգացման ապահովմանը։

ՀՀ ԳԱԱ «Փորձաքննությունների ազգային բյուրո» ՊՈԱԿ-ի՝ գիտության գծով տեղակալ  Պատվական Ոսկանյանը և Բյուրոյի գիտական հետազոտությունների և տեխնիկական փորձարկումների համակարգման բաժնի պետ Կարեն Մամիկոնյանը հունիսի 6-ին մասնակցել են Ռուսաստանի արդարադատության պետական համալսարանի դատական փորձաքննությունների և կրիմինալիստիկայի ամբիոնի, ինչպես նաև ՌԴ ֆինանսատնտեսական ոլորտի դատական փորձագետների միության համատեղ կազմակերպած «Դատական փորձաքննության տեսությունն ու պրակտիկան տնտեսական վեճերի և գործերի քննությունը քրեական, քաղաքացիական, արբիտրաժային և վարչական դատավարությունում» թեմայով կլոր սեղան-քննարկումը: 
Քննարկմանը մասնակցում էին արդարադատության բնագավառի ներկայացուցիչներ, դատափորձագիտական ոլորտի առաջատար մասնագետներ, գիտնականներ Հայաստանից (տեսակապի միջոցով) և Ռուսաստանից:
Կլոր սեղանի շրջանակներում քննարկվել են ոլորտի արդի հիմնախնդիրները, այդ թվում՝ տնտեսագիտական փորձաքննության տեսության ներկա վիճակը, ոլորտի զարգացման հեռանկարները, դատավարությունում տնտեսագիտական փորձաքննության դերը, դատափորձագիտական հետազոտությունների որակի հիմնախնդիրները, դատական փորձաքննության տեսությունն ու պրակտիկան տնտեսական վեճերի և գործերի քննությունը քրեական, քաղաքացիական, արբիտրաժային և վարչական դատավարությունում, փորձագիտական կադրերի պատրաստումը և այլն:
Կլոր սեղան-քննարկման արդյունքների հիման վրա կհրատարակվի զեկույցների ժողովածու, որտեղ կներկայացվի նաև տնտեսագիտության թեկնածու, դոցենտ Կարեն Մամիկոնյանի՝ «Բիզնեսի իրավական կարգավորման խնդիրները դատատնտեսագիտական հետազոտությունների դիտանկյունից» թեմայով հոդվածը:
Փորձաքննությունների ազգային բյուրոն կարևորում է մասնակցությունը նմանօրինակ միջոցառումներին՝ ի նպաստ միջազգային համագործակցության շրջանակների ընդլայնմանը, մեր երկրում դատափորձագիտական հնարավորությունների արդիականացմանն ու ոլորտի կայուն զարգացման ապահովմանը։

ԳԱԱ «Փորձաքննությունների ազգային բյուրո» ՊՈԱԿ-ի հոգեբանական փորձաքննությունների բաժնի պետ, հոգեբանական գիտությունների թեկնածու, պրոֆեսոր Ռուբեն Աղուզումցյանը, Բյուրոյի հոգեբանական փորձաքննությունների բաժնի հոգեբան-փորձագետ Մանուկ Համբարձումյանը հունիսի 6-7-ը տեսակապի միջոցով մասնակցել են Վրոցլավի համալսարանի (Լեհաստան) կազմակերպած ձեռագրաբանական փորձաքննություններին նվիրված միջազգային սիմպոզիումին:
Համաժողովին մասնակցում էին ձեռագրաբանական և հոգեբանական փորձաքննությունների բնագավառների առաջատար փորձագետներ և գիտնականներ Հայաստանից, ԱՄՆ-ից, Իսպանիայից, Լեհաստանից, Մալազիայից, Լիտվայից, Լիբանանից, Արգենտինայից, Ռումինիայից, Իտալիայից և այլ երկրներից:
Սիմպոզիումի շրջանակներում քննարկվել են ձեռագրաբանության և հոգեբանական փորձաքննությունների ոլորտներին առնչվող արդի հիմնախնդիրները, այդ թվում՝ գրաֆոլոգիայի, ձեռագրի միջոցով անձի հոգեբանական բնութագրերի, ձեռագրերի վերլուծության, անհատական գրաֆիկական գծագրի համեմատական տարրերի որակի գնահատման, հին փաստաթղթերի հետազոտման ժամանակակից մեթոդների, գրաֆոլոգիական և քրեաբանական ասպեկտների համեմատությանն առնչվող հարցեր:
Սիմպոզիումի շրջանակներում ներկայացվել է Շվեյցարիայի ձեռագրաբանական գիտությունների ինստիտուտի (IHS) հետազոտական ծրագրերի ղեկավար, տեխ.գ.թ. Յուրի Չեռնովի, Փորձաքննությունների ազգային բյուրոյի հոգեբանական փորձաքննությունների բաժնի պետ, հոգեբանական գիտությունների թեկնածու, պրոֆեսոր Ռուբեն Աղուզումցյանի և Բյուրոյի հոգեբանական փորձաքննությունների բաժնի հոգեբան-փորձագետ Մանուկ Համբարձումյանի հեղինակած՝ «Համալիր փորձաքննության իրականացումը դատահոգեբանական փորձաքննության ոլորտում՝ ձեռագիր փաստաթղթերի վերլուծության կիրառմամբ» թեմայով համատեղ զեկույցը:
Հիշյալ զեկույցը, որն ունի տվյալ փորձագիտական բնագավառի համար գիտագործնական կարևոր նշանակություն, կհրապարակվի Վրոցլավի համալսարանի գիտական ամսագրում:
Հիշեցնենք, որ նախորդ տարվա ապրիլին ՀՀ ԳԱԱ «Փորձաքննությունների ազգային բյուրո» ՊՈԱԿ-ի և Շվեյցարիայի ձեռագրաբանական գիտությունների ինստիտուտի (IHS) միջև կնքվել էր համագործակցության պայմանագիր, որի հիման վրա ներկայում հոգեբանական և հոգեբանաձեռագրաբանական փորձաքննությունների մեթոդների և մեթոդիկաների մշակմանն ուղղված համատեղ գիտական հետազոտություններ են իրականացնում:

Մայիսի 30-ին ԳԱԱ «Փորձաքննությունների ազգային բյուրո» ՊՈԱԿ-ի կոլեգիալ կառավարման մարմինը՝ խորհուրդը փակ, գաղտնի քվեարկությամբ Փորձաքննությունների ազգային բյուրոյի տնօրեն ընտրեց բժշկական գիտությունների թեկնածու Արգամ Հովսեփյանին:

ՀՀ նախագահ Վահագն Խաչատուրյանի հրամանագրով Հայաստանի Հանրապետության պետական կառավարման ակադեմիայի հիմնադրման 30-րդ տարեդարձի կապակցությամբ, գիտության և կրթության զարգացման գործում ներդրած նշանակալի ավանդի համար Պետական կառավարման ակադեմիայի հոգեբանության և քաղաքագիտության ամբիոնի պրոֆեսոր, հոգեբանական գիտությունների թեկնածու Ռուբեն Աղուզումցյանը պարգևատրվել է «Մովսես Խորենացու» մեդալով:

Փորձաքննությունների ազգային բյուրոյի ողջ անձնակազմը շնորհավորում է Բյուրոյի հոգեբանական փորձաքննությունների բաժնի պետ Ռուբեն Աղուզումցյանին պետական բարձր պարգևի արժանանալու կապակցությամբ, մաղթում քաջառողջություն, եռանդ և հաջողություններ՝ իր արգասաբեր աշխատանքը շարունակելու, իր գիտելիքները, փորձն ու կարողություններն օգտագործելու` ի նպաստ մեր պետության գիտահենք զարգացման:

ԳԱԱ «Փորձաքննությունների ազգային բյուրո» ՊՈԱԿ-ի ներկայացուցիչները մայիսի 22-23-ը մասնակցել են Նիժնի Նովգորոդի Լոբաչևսկու անվան ազգային հետազոտական պետական համալսարանի դատական փորձաքննություների ամբիոնի կազմակերպած «Դատական փորձաքննությունների զարգացման հեռանկարները. ազգային և միջազգային միտումները» թեմայով միջազգային գիտագործնական համաժողովին:
Միջոցառմանը մասնակցում էին դատափորձագիտական բնագավառի առաջատար փորձագետներ և գիտնականներ Հայաստանից, Ռուսաստանից, Բելառուսից, Ղազախստանից, Սերբիայից և այլ երկրներից:
Գիտաժողովին քննարկվել են դատական փորձաքննության զարգացման հեռանկարները՝ գիտական ուղղության և պրակտիկ գործունեության համատեքստում, դատական փորձագետների վերապատրաստման գործընթացում տեսական գիտելիքների փոխանցման խնդիրները և ոլորտին վերաբերող այլ արդի հարցեր:
Գիտաժողովի պլենար նիստին զեկույցով է հանդես եկել Փորձաքննությունների ազգային բյուրոյի հոգեբանական փորձաքննությունների բաժնի պետ, հոգեբանական գիտությունների թեկնածու, պրոֆեսոր Ռուբեն Աղուզումցյանը՝ ներկայացնելով դատահոգեբանական ոլորտի փորձագետների մասնագիտական պատրաստման ժամանակակից խնդիրները:
«Արագ փոփոխվող իրադրությունների պայմաններում փորձագետներից պահանջվում են նոր կոմպետենցիաներ, որոնք, ցավոք, հոգեբանական ուղղվածության ուսումնական բարձրագույն հաստատություններում չեն ձևավորվում,-իր ելույթում նշեց Աղուզումցյանը՝ ընդգծելով մասնագիտական բուհերում դատահոգեբանական փորձաքնությունների կրթական ծրագրերի ներդրման անհրաժեշտության մասին:
Պրոֆեսորի խոսքով՝ դատահոգեբանական փորձաքննությունների բնագավառում կիրառվող անձի հոգեբանական հատկությունների գնահատման հոգեբանական թեստերի մեծ մասն այսօր հնացած են, իսկ գիտական հիմնավորում ունեցող հայալեզու թեստերը, որոնք հարմարեցված են հայ բնակչության համար, քիչ են: Ըստ Աղուզումցյանի՝ նշված խնդրի լուծման համար հարկավոր է ստեղծել գիտական հիմնավորում ունեցող և հարմարման գործընթաց անցած հայալեզու հոգեբանական թեստեր, որոնք կարող են կիրառվել հոգեբանական փորձաքննությունների իրականացման ընթացքում՝ հատկապես երեխաների հետ աշխատելիս:
Այս առումով, ըստ Աղուզումցյանի, կարևոր է հատկապես համատեղ գիտահետազոտական աշատանքների իրականացումը:
Նշենք, որ տևական ժամանակ է «Փորձաքննությունների ազգային բյուրո» ՊՈԱԿ-ը և Շվեյցարիայի ձեռագրաբանական գիտությունների ինստիտուտը (IHS) հոգեբանական և հոգեբանաձեռագրաբանական փորձաքննությունների մեթոդների և մեթոդիկաների մշակմանն ուղղված համատեղ գիտական հետազոտություններ են իրականացնում, որի նախնական արդյունքները բավականին գոհացնող են:
Բյուրոյի հոգեբանական փորձաքննությունների բաժնի պետն անդրադարձավ նաև հոգեբան-փորձագետի աշխատանքի գնահատման հետ կապված հարցերին, ինչպես նաև հոգեբան-փորձագետի աշխատանքի բարդությանն՝ ընդգծելով փորձաքննության իրականացման ընթացքում մասնագիտական հուզական այրման կանխարգելման կարևորությունը:
Փորձաքննությունների ազգային բյուրոն կարևորում է մասնակցությունը նմանօրինակ միջոցառումներին՝ ի նպաստ միջազգային համագործակցության շրջանակների ընդլայնմանը, մեր երկրում դատափորձագիտական հնարավորությունների արդիականացմանն ու ոլորտի կայուն զարգացման ապահովմանը։

Մայիսի 14-16-ը ԳԱԱ «Փորձաքննությունների ազգային բյուրո» ՊՈԱԿ-ի նյութագիտական փորձաքննությունների բաժնի պետ Աննա Թովմասյանը, դատագենետիկական փորձաքննությունների բաժանմունքի պետ Անահիտ Մամիկոնյանը, Բյուրոյի ուսուցման և որակավորման կենտրոնի գլխավոր մասնագետ Նազիկ Այվազյանը ՀՀ էկոնոմիկայի նախարարությունում մասնակցել են «Հավատարմագրման ազգային մարմին» ՊՈԱԿ-ի կազմակեպած «ISO/IEC 17025 միջազգային ստանդարտի պահանջները» թեմայով դասընթացին:
Դասընթացի շրջանակներում ներկայացվել են «ISO/IEC 17025 միջազգային չափանիշները, դրանց համապատասխանելու պահանջները, քննարկվել են սերտիֆիկացված առաջնային ստանդարտ նմուշների, կիրառվող մեթոդների վալիդացման, քանակական հաշվարկների իրականացման ժամանակ չափման անորոշության հաշվարկման մեթոդների իրականացման, սխալանքի հաշվարկման, ստուգաչափման, տրամաչափարկման իականացման վերաբերյալ հարցեր, որոնք կարևոր նշանակություն ունեն որակի կառավարման համակարգի կատարելագործման և միջազգային չափանիշներին համապատասխանեցման համար:
Դասընթացի ավարտին մասնակիցներին տրվել են համապատասխան վկայականներ:
Փորձաքննությունների ազգային բյուրոն կարևորում է կազմակերպությունում ներդրված որակի կառավարման համակարգի շարունակական զարգացման ապահովման և լաբորատորիաների հավատարմագրման գործընթացի արդյունավետ իրականացումը՝ ի նպաստ Հայաստանի Հանրապետությունում միջազգային չափանիշներին համապատասխան դատափորձագիտական հնարավորությունների ձևավորմանն ու հավաստի արդյունքների ապահովմանը: