Հասցե. 0004 ք. Երևան, Ծովակալ Իսակովի պող. 24
Հեռ. (+37410) 77 77 10
Էլ. փոստ info@nbe.am
Կայք. www.nbe.am
Արխիվ 2019
Թողարկվել է «Դատական փորձաքննության և քրեագիտության հայկական հանդես» գիտական պարբերականի երկրորդ համարը
Լույս է տեսել «Փորձաքննությունների ազգային բյուրո» ՊՈԱԿ-ի կողմից 2019 թվականին հիմնադրված «Դատական փորձաքննության և քրեագիտության հայկական հանդես» գիտական պարբերականի երկրորդ համարը։
Պարբերականի խմբագրական խորհրդի կողմից, որում ընդգրկված են հեղինակավոր գիտնականներ Հայաստանից, Պորտուգալիայից, Ուկրաինայից և Ռուսաստանից, նախորդ եռամսյակում ձեռնարկվել են մի շարք կազմակերպչական գործառույթներ: Մասնավորապես, ներկայումս հասանելի է պարբերականի պաշտոնական կայքը (www.journal.nbe.am), որտեղ տեղադրված են պարբերականի առաջին և երկրորդ համարների էլեկտրոնային տարբերակները, բացի այդ ինչպես պարբերականի երկրորդ համարում, այնպես էլ պաշտոնական կայքում ներկայացված են գիտական պարբերականում հրատարակվող հոդվածներին ներկայացվող պահանջները՝ մշակված միջազգային համապատասխան հռչակագրերի, ցուցումների և կանոնների հիման վրա:
Հարկ է նշել, որ Պարբերականի երկրորդ համարում ներառվել են հոդվածներ ՀՀ ԳԱԱ «Փորձաքննությունների ազգային բյուրո» ՊՈԱԿ-ի հիմնադրման 15-ամյակին նվիրված «Դատափորձագիտական գործունեության արդի հարցերը, դատական փորձագիտության և քրեագիտության ժամանակակից խնդիրները, զարգացման միտումներն ու հեռանկարները» խորագրով միջազգային գիտագործնական գիտաժողովի շրջանակներում ներկայացված, սակայն, պարբերականի առաջին համարի սահմանափակ ծավալից ելնելով, դրանում չընդգրկված հոդվածները:
Հատուկ ուշադրության է արժանի այն հանգամանքը, որ Պարբերականը դիտարկվում է որպես բաց հարթակ, որը հնարավորություն է ընձեռում ոչ միայն փոխանակվել իրականացված գիտագործնական աշխատանքների արդյունքներով, դատափորձագիտական ոլորտում կիրառվող ժամանակակից մեթոդներով, այլ նաև նախանշել դատափորձագիտության ոլորտի կատարելագործման ուղիները, որոնք վերաբերում են հատուկ փորձագիտական հետազոտությունների իրականացմանը, դատավարական գործողություններում մասնագետների մասնակցությանը, փորձագետների վերապատրաստմանը և այլն:
Պարբերականի երրորդ համարի թողարկումից հետո նախատեսվում է 2020 թվականին սկսել Հայաստանի Հանրապետության գրախոսվող գիտական հրատարակումների ցանկում Պարբերականի ներառման գործընթացը՝ գիտակցելով հեղինակների երաշխիք ունենալու իրավասությունը, որ իրենց աշխատանքները հրատարակվում են բոլոր կանոններին համապատասխան Հայաստանի Հանրապետության բարձրագույն որակավորման կոմիտեի կողմից գրանցված գիտական պարբերականում:
Խմբագրական խորհուրդը սիրով հրավիրում է ներկայացնելու ոլորտին առնչվող ձեր գիտական աշխատանքների արդյունքները Պարբերականի 2020 թվականի առաջին կիսամյակի ընթացքում թողարկվելիք երրորդ համարում հրատարակման համար:
2019 թվականի դեկտեմբերի 20-ին ՀՀ ԳԱԱ «Փորձաքննությունների ազգային բյուրո» ՊՈԱԿ-ում տեղի է ունեցել միջազգային աշխատաժողով
Դատական փորձագիտության, քրեագիտության և քրեաբանության բնագավառում շարունակելով գիտագործնական համագործակցությունը միջազգային գործընկեր կառույցների հետ ՀՀ ԳԱԱ «Փորձաքննությունների ազգային բյուրո» ՊՈԱԿ-ը 2019 թվականի դեկտեմբերի 20-ին անցկացրել է «Դատափորձագիտական ոլորտի զարգացմանն ուղղված իրավական, կազմակերպական և գիտագործնական ապահովման խնդիրները (հայաստանյան և արտասահմանյան երկրների փորձը)» խորագրով միջազգային աշխատաժողով: Միջազգային աշխատաժողովին բացի «Փորձաքննությունների ազգային բյուրո» ՊՈԱԿ-ի ղեկավար և փորձագիտական անձնակազմից, մասնակցել են նաև դատափորձագիտության ոլորտին առնչվող Հայաստանի Հանրապետության բարձրագույն ուսումնական հաստատությունների գիտնականներ, արտերկրի փորձագիտական կազմակերպությունների և ինստիտուտների ղեկավարներ և առաջատար փորձագետներ: Առաջին անգամ Կազմակերպության նախաձեռնությամբ և կազմակերպմամբ նշված միջոցառումն արտասահմանյան գործընկերների հետ անցկացվել է ուղիղ տեսակապի միջոցով: Աշխատաժողովը բաղկացած էր երկու մասից՝ առաջին մասում ելույթներով հանդես են եկել հայաստանյան ներկայացուցիչները, իսկ երկրորդ մասում՝ արտասահմանյան փորձագիտական կառույցների և ինստիտուտների ներկայացուցիչները:
Միջոցառմանը ողջույնի խոսքով հանդես է եկել «Փորձաքննությունների ազգային բյուրո» ՊՈԱԿ-ի տնօրեն, ՀՀ ԱՆ առողջապահության ազգային ինստիտուտի դատական բժշկության ամբիոնի վարիչ, բժշկական գիտությունների թեկնածու Արգամ Հովսեփյանը, այնուհետև ներկայացրել զեկույց՝ «Դատափորձագիտական ոլորտի զարգացմանն ուղղված իրավական, կազմակերպական և գիտագործնական ապահովման խնդիրները Հայաստանի Հանրապետությունում» թեմայով: Այնուհետև, դատափորձագիտական բնագավառին առնչվող զեկույցներով հանդես են եկել «Փորձաքննությունների ազգային բյուրո» ՊՈԱԿ-ի տնօրենի խորհրդական, Երևանի պետական համալսարանի կենսաբժշկության ամբիոնի վարիչ, բ.գ.դ., պրոֆեսոր Ռուբեն Հովհաննիսյանը, ԵՊՀ-ի Քրեական դատավարության և կրիմինալիստիկայի ամբիոնի պրոֆեսոր, իրավաբանական գիտությունների դոկտոր Վահե Ենգիբարյանը և ՀՀ պետական կառավարման ակադեմիայի կառավարման հոգեբանության ամբիոնի վարիչ, պրոֆեսոր Ռուբեն Աղուզումցյանը: Աշխատաժողովի առաջին մասն ավարտվել է Կազմակերպության փորձագետների զեկույցով՝ նվիրված մտավոր սեփականության օբյեկտների դատափորձագիտական հետազոտությունների իրավական, կազմակերպչական և մեթոդական յուրահատկություններին: Աշխատաժողովի երկրորդ մասում ուղիղ տեսակապի միջոցով՝ ընդ որում իրականացնելով բոլոր մասնակից երկրների միաժամանակյա տեսակապի ապահովումը, զեկույցներով հանդես են եկել արտասահմանյան փորձագիտական կառույցների և ինստիտուտների ներկայացուցիչները, մասնավորապես՝ Մոլդովայի Արդարադատության նախարարության դատական փորձաքննության ազգային կենտրոնի տնօրեն Օլգա Կատառագան, Բելառուսի Հանրապետության դատական փորձաքննության պետական կոմիտեի գիտագործնական կենտրոնի ղեկավար, ի.գ.թ. Իգոր Մոռոզը, Ուկրաինայի Հանրապետության արդարադատության նախարարության մտավոր սեփականության օբյեկտների դատական փորձաքննությունների հարցերով գիտահետազոտական կենտրոնի տնօրեն, ի.գ.դ., պրոֆեսոր Վլադիսլավ Ֆեդորենկոն և այլք, որոնք ներկայացրել են աշխատաժողովի թեմայի շրջանակներում իրենց երկրների փորձն ու ձեռքբերումները, ներկայումս գործող օրենսդրական կարգավորումների դրական կողմերն ու առկա բացերը: Աշխատաժողովի ավարտին տեղի են ունեցել քննարկումներ օրենսդրական դաշտի կատարելագործման, դատափորձաքննությունների իրականացման որակի բարելավման, քրեական հետապնդում և արդարադատություն իրականացնող մարմինների հետ փոխգործակցության մակարդակի բարձրացման, հետազոտությունների նոր տեսակների մշակման և ներդրման, առկա մեթոդաբանական բազայի բարելավման ռազմավարական խնդիրների և այլ հարցերի ուղղությամբ:
Աշխատաժողովի հիմնական նպատակներից մեկն էր հանդիսանում նաև օժանդակելու Հայաստանի Հանրապետության կառավարության «Հայաստանի Հանրապետության դատական և իրավական բարեփոխումների 2019-2023 թվականների ռազմավարությունը և դրանից բխող գործողությունների ծրագրերը հաստատելու մասին» 2019 թվականի հոկտեմբերի 10-ի N1441-L որոշմամբ հաստատված ռազմավարությամբ նշված «Դատափորձագիտական գործունեության մասին օրենք»-ի և ենթաօրենսդրական ակտերի մշակմանը, հաշվի առնելով արտասահմանյան տարբեր երկրների փորձն ու ձեռքբերումները:
Ընդլայնվում են համագործակցության կապերը մտավոր սեփականության հարցերով դատական փորձաքննությունների ոլորտում
2019 թվականի դեկտեմբերի 11-ից 13-ը «Փորձաքննությունների ազգային բյուրո» ՊՈԱԿ-ի ապրանքագիտական փորձաքննությունների բաժնի փորձագետներ Շ.Մովսիսյանը և Ա.Հարությունյանը գործուղվել են Ուկրաինայի Հանրապետություն քաղաք Կիև՝ մասնակցելու Ուկրաինայի արդարադատության նախարարության մտավոր սեփականության հարցերով դատական փորձաքննությունների գիտահետազոտական կենտրոնի հիմնադրման 15-ամյակի հոբելյանին նվիրված «Մտավոր սեփականության հարցերով դատական փորձաքննությունների տեսական և գործնական խնդիրները» խորագրով միջազգային երրորդ գիտագործնական գիտաժողովին:
Գործուղման նպատակն էր նաև ընդլայնել փոխգործակցությունը Բյուրոյի և Ուկրաինայի գործընկեր կառույցի միջև, ինչպես նաև սույն թվականի սեպտեմբերի 26-ին կնքված համագործակցության մասին պայմանագրի համաձայն սկսել ակտիվ փոխգործակցության գործնական աշխատանքները:
Գործուղման ընթացքում 2019 թվականի դեկտեմբերի 11-ին Ուկրաինայի մտավոր սեփականության հարցերով դատական փորձաքննությունների գիտահետազոտական կենտրոնում իրականացվել է ճանաչողական շրջայց, որի ընթացքում մանրամասն ծանոթացվել են գործող մեթոդները և մեթոդիկաները, տվյալների բազան, ինչպես նաև փորձագիտական հնարավորությունները և փորձաքննությունների առանձնահատկությունների վերաբերյալ ունեցած փորձը և այլն: Դեկտեմբերի 12-ից 13-ն անցկացվել են քննարկումներ մտավոր սեփականության օբյեկտների հայ-ուկրաինական դատափորձագիտական համատեղ գիտախորհրդատվական կենտրոնի ստեղծման շրջանակներում համագործակցության մի շարք գործնական հարցերի վերաբերյալ: Կենտրոնի ստեղծումը հնարավորություն կընձեռի իրականացնել համակարգված փոխգործակցություն Ուկրաինայում և Հայաստանի Հանրապետությունում տվյալ բնագավառի գործող մեթոդների և մեթոդիկաների զարգացման, կատարելագործման և մտավոր սեփականության հարցերով դատափորձագիտական գործունեության ոլորտում փոխադարձ աջակցության ցուցաբերման և երկու երկրներում ՝ տվյալ ոլորտի զարգացման ապահովման համար:
Միջազգային գիտագործնական գիտաժողովի նյութերի ժողովածուում հրատարակվել է գիտական հոդված «Հայաստանի Հանրապետությունում մտավոր սեփականության հարցերով դատական փորձաքննության իրականացման որոշ առանձնահատկությունները» վերտառությամբ: Գիտաժողովի շրջանակներում Բյուրոյի փորձագետները հանդես են եկել նաև պլենար զեկույցով:
Ս.թ. դեկտեմբերի 13-ին Կազմակերպության ղեկավարության կողմից ձեռքբերված պայմանավորվածության համաձայն, Բյուրոյի փորձագետները հանդիպել են Կիևի դատական փորձաքննությունների գիտահետազոտական ինստիտուտի ղեկավարության և համապատասխան բաժինների ղեկավարների և փորձագետների հետ, որի ընթացքում ծանոթացել են Կիևի դատական փորձաքննությունների գիտահետազոտական ինստիտուտում իրականացվող փորձաքննությունների տեսակներին և ենթատեսակներին, մասնավորապես՝ ապրանքագիտական, շինարարատեխնիկական և այլ փորձագիտական ոլորտների կիրառվող հետազոտությունների մեթոդներին և մեթոդիկաներին, արդիական նյութատեխնիկական բազային, լավագույն փորձին և տեխնոլոգիաներին, փորձագիտական ընթացակարգերին: Դատաապրանքագիտական փորձաքննությունների բաժնում ծանոթացել են ոլորտի տեսակներին և ենթատեսակներին, այդ թվում՝ մտավոր սեփականությանն առնչվող դատական փորձաքննությունների անցկացման առանձնահատկություններին, գործող մեթոդներին ու մեթոդիկաներին և ներկայիս հնարավորություններին:
Գործուղման ընթացքում ձեռք են բերվել նաև գործնական կապեր ուկրաինական գործընկեր կառույցների փորձագիտական անձնակազմի հետ, քննարկվել են հարցեր ոլորտի զարգացմանը նպատակաուղղված համատեղ աշխատանքների իրականացման, գիտագործնական ակտիվ համագործակցությամբ առկա խնդիրներին համատեղ լուծումներ տալու արդյունավետ ուղիների և հեռանկարների մշակման ուղղությամբ:
Փորձաքննությունների ազգային բյուրոն զարգացնում է միջազգային կապերը Վրաստանի գործընկեր կառույցների հետ
Վրաստանի ներքին գործերի նախարարության դատափորձաքրեագիտական վարչության տնօրեն Սերգո Ձագնիձեի, «ThermoFisher Scientific» ընկերության տարածաշրջանային գլխավոր գրասենյակի ղեկավար Ալեքսանդր Խետերելիի և Վրաստանի Լևան Սամխարաուլիի անվան ազգային քրեափորձագիտական բյուրոյի ղեկավարի հրավերով 2019 թվականի նոյեմբերի 14-ից 16-ը «Փորձաքննությունների ազգային բյուրո» ՊՈԱԿ-ի աշխատանքային խումբը՝ տնօրեն Ա.Հովսեփյանի գլխավորությամբ, գործուղվել է Վրաստան՝ քաղաք Թբիլիսի, մասնակցելու Վրաստանի ներքին գործերի նախարարության դատափորձաքրեագիտական վարչության նոր մասնաշենքի, ներառյալ դատագենետիկական փորձաքննությունների հիմնադրված լաբորատորիայի բացմանը, աշխատանքային հանդիպումներ և քննարկումներ ունենալու ինչպես տվյալ, այնպես էլ Վրաստանի Լևան Սամխարաուլիի անվան ազգային քրեափորձագիտական բյուրոյի գործընկերների, ինչպես նաև դատափորձագիտական, այդ թվում դատագենետիկական փորձաքննությունների բնագավառում նորագույն սարք-սարքավորումներ և դրանց համապատասխան լրակազմեր արտադրող խոշորագույն՝ «ThermoFisher Scientific» ընկերության տարածաշրջանային գլխավոր գրասենյակի ղեկավարության հետ:
Գործուղման շրջանակներում Փորձաքննությունների ազգային բյուրոյի աշխատանքային խմբին ընդունել է Վրաստանի ներքին գործերի նախարարության դատափորձաքրեագիտական վարչության տնօրեն Սերգո Ձագնիձեն, որի ընթացքում Բյուրոյի տնօրեն Ա.Հովսեփյանի հետ քննարկվել են փոխգործակցության ծավալման առկա հնարավորություններն ու հիմնական ուղղությունները, երկուստեք ընդգծվել են երկու կառույցների միջև գիտագործնական կապերի ձևավորման և ամրապնդման կարևորությունը՝ ի նպաստ դատափորձագիտական ոլորտի զարգացմանն ու առաջընթացին մեր երկրներում: Բյուրոյի աշխատանքային խումբը մասնակցել է փորձաքրեագիտական վարչության դատագենետիկական լաբորատորիայի բացմանը, ինչպես նաև կատարվել է շրջայց վարչության բոլոր փորձագիտական ստորաբաժանումների լաբորատորիաներով, տեղում ծանոթանալով առկա նորարարական հնարավորություններին, տեխնիկական հագեցվածությանը, գործող ընթացակարգերին, կիրառվող նոր մեթոդներին և մեթոդիկաներին, որի շրջանակներում հնարավորություն է ընձեռվել Բյուրոյի փորձագետների մասնակցությամբ իրականացնել հետազոտություններ նորագույն սարք-սարքավորումների կիրառմամբ՝ դրանց հնարավորությունների դիտարկումով գործնականում, ինչն ունի կարևոր նշանակություն Հայաստանի Հանրապետությունում դատափորձագիտական ոլորտի շարունակական զարգացումն ապահովելու գործում:
Գործուղման շրջանակներում Փորձաքննությունների ազգային բյուրոյի աշխատանքային խմբին ընդունել է նաև Վրաստանի Լևան Սամխարաուլիի անվան ազգային քրեափորձագիտական բյուրոյի ղեկավար կազմը՝ տնօրենի ժամանակավոր պաշտոնակատար Վախթանգ Կարգարեթելիի գլխավորությամբ, որի ընթացքում երկուստեք ընդգծվել են երկու կառույցների միջև կնքված համագործակցության հուշագրի շրջանակներում ակտիվ փոխգործակցության ծավալման անհրաժեշտությունը՝ նախորդ ժամանակահատվածում համագործակցության առկա ձեռքբերումների հենքի վրա, որի համատեքստում էլ հանդիպման ընթացքում Բյուրոյի տնօրեն Ա.Հովսեփյանի կողմից Փորձաքննությունների ազգային բյուրոյի հիմնադրման 15-ամյակի կապակցությամբ Վրաստանի Լևան Սամխարաուլիի անվան ազգային քրեափորձագիտական բյուրոյին հանձնվել է վկայագիր՝ Փորձաքննությունների ազգային բյուրոյի հետ ակտիվ և արդյունավետ միջազգային փոխգործակցության ծավալման համար:
Այնուհետև, կազմակերպվել և իրականացվել է շրջայց Վրաստանի Բյուրոյի փորձագիտական ստորաբաժանումների լաբորատորիաներով՝ առանձին հանդիպումներ և աշխատանքային քննարկումներ ունենալով դատագենետիկական փորձաքննությունների բաժնի ղեկավար Նինո Քոչիաշվիլիի և փորձագիտական թիմի, ինչպես նաև մի շարք այլ բնագավառների փորձագիտական ստորաբաժանումների ղեկավարների և առաջատար փորձագետների հետ: Քննարկվել են դատագենետիկական փորձաքննությունների լաբորատորիայի կառուցվածքային առանձնահատկություններին, տեխնիկական հագեցվածությանը, միջազգային հավատարմագրման գործընթացներին, գործող մեթոդներին և մեթոդիկաներին, որակի կառավարման համակարգին վերաբերող մի շարք հարցեր, որից հետո դատագենետիկական լաբորատորիայում Փորձաքննությունների ազգային բյուրոյի գործընկերներին աշխատանքային պայմաններում մանրամասն ներկայացվել են տվյալ կենտրոնում դատագենետիկական փորձաքննության իրականացման բոլոր փուլերը, հետազոտելի նմուշների, այդ թվում պինդ հյուսվածքների (ոսկրեր, ատամներ) հետ սկզբնական աշխատանքային պայմանների, տարբեր միջավայրերում գտնված նմուշների մշակման մեթոդների և հետազոտությունների հաջորդական ընթացքի առանձնահատկություններն ու այլ գործնական մոտեցումներ, որոնք չափազանց կարևոր են հետազոտությունների հավաստի արդյունքների ստացման համար:
Տարբեր լաբորատորիաներում առանձին քննարկումներ են տեղի ունեցել նաև նյութագիտական, մանրաթելային, ֆիզիկոքիմիական, ձգաբանաքիմիական, նավթամթերքների, նաև շինարարատեխնիկական և որոշ այլ բնագավառների փորձագիտական ստորաբաժանումների ղեկավարների և առաջատար փորձագետների հետ՝ ծանոթանալով ըստ ոլորտների առկա սարք-սարքավորումների կիրառման արդյունավետությանը գործնական խնդիրների լուծման համատեքստում:
Արդյունքում Վրաստանի գործընկերների և «Փորձաքննությունների ազգային բյուրո» ՊՈԱԿ-ի տնօրեն Ա.Հովսեփյանի միջև պայմանավորվածություններ են ձեռք բերվել փոխգործակցության առկա մակարդակը բարձրացնելու, համատեղ գիտահետազոտական, գիտագործնական ծրագրեր իրականացնելու և ոլորտի կայուն զարգացումն ապահովելու համար:
Գործուղման շրջանակներում գործնական հանդիպումներ և արդյունավետ քննարկումներ են տեղի ունեցել նաև «ThermoFisher Scientific» ընկերության տարածաշրջանային գլխավոր գրասենյակի ղեկավար Ալեքսանդր Խետերելիի հետ, ինչն ուներ կարևոր նշանակություն Փորձաքննությունների ազգային բյուրոյի տեխնիկական հագեցվածության արդյունավետ ապահովման ուղիների դիտարկման և նոր փորձագիտական տեսակներով և ենթատեսակներով հետազոտական նորարարական հնարավորությունների ներդրման ապահովման համատեքստում:
Փորձաքննությունների ազգային բյուրոն բարձր է գնահատում վրացական կողմի հետ ձևավորված գործընկերային փոխհարաբերությունները, որի վառ օրինակն էր վրաց գործընկերների ցուցաբերած ջերմ ընդունելությունն ու պատրաստակամությունն ընդլայնելու համագործակցության շրջանակները՝ ի նպաստ դատափորձագիտական ոլորտի զարգացմանն ու առաջընթացին մեր երկրներում:
«Փորձաքննությունների ազգային բյուրո» ՊՈԱԿ-ի փորձագետների մասնակցությունը Հայաստանի Հանրապետությունում ԱՄՆ դեսպանության կողմից կազմակերպված դասընթացին
Հայաստանի Հանրապետությունում ԱՄՆ դեսպանության Թմրամիջոցների դեմ պայքարի և իրավապահ համագործակցության (ԹՊԻՀ) գրասենյակի և ԱՄՆ արդարադատության դեպարտամենտի Թմրամիջոցների դեմ պայքարի վարչության (DEA) Թբիլիսիի գրասենյակի կողից ստացված հրավերի համաձայն 2019թ. նոյեմբերի 11-ից 15-ը «Փորձաքննությունների ազգային բյուրո» ՊՈԱԿ-ի Ֆիզիկատեխնիկական հետազոտությունների և քիմիական փորձաքննությունների բաժին պետ Ա.Գալստյանը և թմրանյութերի, հոգեմետ և թունավոր նյութերի փորձաքննությունների բաժանմունքի պետ Ա.Թովմասյանը մասնակցել են «Ապօրինի սինթետիկ թմրամիջոցների առաջացման միտումները» թեմայով կազմակերպված դասընթացին:
«Ապօրինի սինթետիկ թմրամիջոցների առաջացման միտումները» թեմայով դասընթացի նպատակն է տեղեկություններ տրամադրել աշխարհում ի հայտ եկած թմրամիջոցների գործերի քննության մեթոդների արդի միտումների, նոր սինթետիկ թմրամիջոցների, առաջացող թմրամիջոցների ապօրինի արտադրության մեթոդների մասին: Դասընթացի թեմաները ներառել են քննչական տեխնիկաները, որոնք կիրառվում են անդրազգային թմրամիջոցների ապօրինի շրջանառության դեմ պայքարում, նոր հոգեներգործուն նյութերը և գաղտնի լաբորատորիաները: Գաղտնի լաբորատորիան ցանկացած այն լաբորատորիան է, որտեղ պատրաստվում են ապօրինի շուկայի համար թմրամիջոցներ (ֆենտանիլ և այլ սինթետիկ օպիատներ, սինթետիկ կանաբինոիդներ («սփայս»), կատինոններ («բաղնիքի աղեր»), մեթամֆետամին, հերոին, կոկային, էքստազի) պատրաստելու անհրաժեշտ սինթեզման և/կամ ձևավորման գործընթացը:
Դասընթացին մասնակցել են թմրամիջոցների գործեր քննող փորձառու քննիչներ, դատախազներ, ոստիկաններ, փորձաքրեագետներ, քիմիկոսներ, որոնք առնչվում են կամ կարող են առնչվել ի հայտ եկող նորագույն և սինթետիկ թմրանյութերի անդրազգային հանցագործությունների, մարդու առողջության և շրջակա միջավայրի համար դրանց վտանգի հետ: Դասընթացի մեջ ներառված էին նաև քիմիական պրեկուրսորների քննության մեթոդները, ակնարկ վերահսկման, օրենքների և կանոնակարգերի, վերահսկվող նյութերի ցանկի, հաշվառման պահանջների, 1988թ. ՄԱԿ-ի կոնվենցիայի (Ցանկ I և II մեջ ներառված քիմիական նյութեր), քիմիական նյութեր արտադրող ընկերությունների ստուգումների և աուդիտի, վերահսկման մեթոդների, խնդրահարույց դեղերի և քիմիական նյութերի վերաբերյալ: Մասնակիցները ներգրավվել են նաև վարժանքներին՝ բացահայտելով անօրինական թմրամիջոցների արտադրական պրոցեսները, անհրաժեշտ պրեկուրսոր քիմիական նյութերի ծագումը, որպես քրեական մեղադրանք առաջադրելով քիմիական նյութերի մատակարարներին, թմրամիջոցներ արտադրողներին և դրանց վաճառքով զբաղվողներին: Դասընթացն անցկացրել են DEA-ի Միջազգային ուսումնական ծրագրերի բաժնի ներկայացուցիչները՝ Ջերիի Պոդորսկին (դատական քիմիկոս), Ջեյ Մորտենսոնը (հատուկ գործակալ), Անն Չին (քննիչ), Դեմիա Փրիլսին (քիմիկոս), Օլուբուկոլա Քալեայեն (դեղագետ) և Անդրե Արմենդարիզը (գործակալ): Մասնակիցները դասընթացի ավարտին ստացել են վկայականներ:
«Փորձաքննությունների ազգային բյուրո» ՊՈԱԿ-ի պատվիրակությունը Ուկրաինայում մասնակցել է միջազգային գիտագործնական համաժողովի
2019 թվականի նոյեմբերի 4-ից 6-ը «Փորձաքննությունների ազգային բյուրո» ՊՈԱԿ-ի պատվիրակությունը՝ տնօրեն Ա. Հովսեփյանի գլխավորությամբ Կիևում մասնակցել է «Դատական փորձագիտության, քրեագիտության և դատավարության արդի հիմնահարցերը» խորագրով միջազգային գիտագործնական համաժողովին։ Հայկական պատվիրակությունը Կիև էր մեկնել Ուկրաինայի արդարադատության նախարարության Կիևի դատական փորձագիտության գիտահետազոտական ինստիտուտի տնօրեն, ի.գ.թ Ալեքսանդր Ռուվինի հրավերով՝ ապահովելով «Փորձաքննությունների ազգային բյուրո» ՊՈԱԿ-ի և Կիևի դատական փորձագիտության գիտահետազոտական ինստիտուտի միջև 2019թ. սեպտեմբերի 30-ին կնքված համագործակցության պայմանագրի շրջանակներում փոխգործակցության շարունակությունը։
Միջազգային գիտագործնական համաժողովը կազմակերպել էին Ուկրաինայի արդարադատության նախարարության Կիևի դատական փորձագիտության գիտահետազոտական ինստիտուտը, Կիևի Տառաս Շևչենկոյի անվան ազգային համալսարանը, Ուկրաինայի դատավորների ազգային դպրոցը և Ուկրաինայի իրավագիտության ազգային ակադեմիան։ Համաժողովին մասնակցում էին նաև պատվիրակություններ Մոլդովայից, Բելառուսից, Ուկրաինայի տարբեր գերատեսչություններից, ինչպես նաև Հայաստանի Հանրապետությունից։
Համաժողովին բացման խոսքով հանդես են եկել Կիևի դատական փորձագիտության գիտահետազոտական ինստիտուտի տնօրեն, ի.գ.թ Ալեքսանդր Ռուվինը, Կիևի Տառաս Շևչենկոյի անվան ազգային համալսարանի գիտության գծով պրոռեկտոր, կ.գ.դ., պրոֆեսոր Վիկտոր Մարտինյուկը, «Փորձաքննությունների ազգային բյուրո» ՊՈԱԿ-ի տնօրեն Ա. Հովսեփյանը, միջազգային գործընկեր կառույցների այլ ներկայացուցիչներ: Ա. Հովսեփյանը բացման խոսքում մասնակիցներին ներկայացրել է ՀՀ գիտությունների ազգային ակադեմիայի «Փորձաքննությունների ազգային բյուրո» ՊՈԱԿ-ի հիմնադրման 15-րդ տարեդարձին լույս տեսած «Դատական փորձաքննության և քրեագիտության հայկական հանդես» վերտառությամբ գիտական պարբերականը՝ նշելով հայկական հանդեսում իրենց գիտական հոդվածները տպագրելու հնարավորության մասին։
Միջազգային գիտագործնական համաժողովի ընթացքում հնչել են մի շարք ելույթներ՝ նվիրված դատական փորձագիտության և քրեագիտության ոլորտների արդի հիմնախնդիրներին, միջազգային փորձի վրա հիմնված նորագույն մեթոդներին և մեթոդիկաններին, իրավակարգի պահպանման գործում դատական փորձաքննության և քրեագիտության դերին, դատական փորձաքննության ոլորտը կարգավորող ազգային օրենսդրություններին, օրենսդրական խնդիրներին, դրանց լուծումներին, ոլորտում առկա կոռուպցիոն ռիսկերին, փորձագիտական տարբեր ուղղությունների հիմնախնդիրներին, դատավարական կարգավորումներին, դատափորձագիտական նույնականացման մեթոդոլոգիայի արդի հարցերին, մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանի՝ ոլորտին առնչվող նախադեպային որոշումներին, Ուկրաինայի փորձին և այլն:
Ա. Հովսեփյանն իր ելույթում անդրադարձել է դատափորձագիտական ոլորտի զարգացման հեռանկարներին, ներկայացրել հայաստանյան փորձը, խոսել ոլորտին վերաբերող հարցերի, դրանց լուծման ուղիների, քրեադատավարական օրենսդրությամբ արդյունավետ կարգավորման եղանակների մասին՝ տալով դրանց հիմնավորումները՝ լրացուցիչ, կրկնակի, հանձնաժողովային կամ համալիր փորձաքննությունների իրականացման համատեքստում։ Հայաստանյան պատվիրակության ղեկավարը պատասխանել է նաև մասնակիցների հարցերին։
Համաժողովի ընթացքում տեղի են ունեցել քննարկումներ փորձագիտության բնագավառին առնչվող գործող օրենսդրական՝ դատավարական կարգավորումների, ինչպես նաև դատափորձագիտական գործունեության մասին օրենքի կարգավորումների հետ կապված գործնական հարցերի, դատափորձագիտական ոլորտի զարգացման հեռանկարների և ուղղությունների, մեթոդների և մեթոդիկաների, համատեղ հետաքրքրություն ներկայացնող ոլորտներում համապատասխան խորհրդատվություների իրականացման արդյունավետ ուղիների վերաբերյալ։
Գործնական հարցերի շուրջ գործող ներպետական կարգավորումների վերաբերյալ քննարկումներ են տեղի ունեցել նաև Ուկրաինայի քննչական մարմինների, դատախազության և դատական իշխանության ներկայացուցիչների հետ։
Համաժողովի ընթացքում Ուկրաինայի Հանրապետության արդարադատության նախարարությանը կից Մտավոր սեփականության դատական փորձաքննությունների գիտական և գիտահետազոտական կենտրոնի տնօրեն Վլադիսլավ Ֆեդորենկոյի հետ քննարկվել են մի շարք հարցեր փորձաքննությունների տվյալ բնագավառին վերաբերող ոչ նյութական ակտիվների գնահատման մեթոդների և այլ հարցերի հետ կապված՝ «Փորձաքննությունների ազգային բյուրո» ՊՈԱԿ-ում տվյալ տեսակի փորձաքննությունների իրականացման հնարավորությունների ընդլայնման, ինչպես նաև խորացված փոխգործակցության ծավալման համար:
Համաժողովի ընթացքում տեղի են ունեցել հանդիպումներ Օդեսայի դատական փորձաքննությունների գիտահետազոտական ինստիտուտի տնօրեն Արտյոմ Ռեպենկոյի և Դնեպրի դատական փորձաքննությունների գիտահետազոտական ինստիտուտի նորանշանակ տնօրեն Օլենա Կովոլենկոյի հետ, քննարկվել են համատեղ գիտահետազոտական աշխատանքների իրականացման ուղիները:
Համաժողովի շրջանակներում նոր կապեր են ձեռքբերվել Կիևի դատաբժշկական փորձաքննության բյուրոյի տնօրեն Ալեքսանդր Միխայլենկոյի հետ, քննարկվել են Կիևի դատաբժշկական ծառայության և Փորձաքննությունների ազգային բյուրոյի դատաբժշկական փորձաքննությունների ստորաբաժանման միջև համագործակցության ծավալման արդյունավետ ուղիները՝ ընդգծելով փորձագետների փոխադարձ այցերի կազմակերպման անհրաժեշտությունը։
Միջազգային գիտագործնական համաժողովի շրջանակներում ճանաչողական շրջայցեր են կատարվել Կիևի դատական փորձագիտության գիտահետազոտական ինստիտուտում, որտեղ տնօրենը և փորձագիտական ստորաբաժանումների ղեկավարները և առաջատար փորձագետները ներկայացրել են իրենց ձեռքբերումներն ու առաջիկա նորարարական նախաձեռնությունները, կիրառվող սարքերը, փորձագիտական հնարավորությունները և փորձաքննությունների առանձնահատկությունների վերաբերյալ ունեցած փորձը՝ հատուկ ուշադրության արժանացնելով վերջին մեկ տարվա ընթացքում ձեռքբերված դատական փորձաքննությունների բնագավառում կիրառվող սարքավորումներին և դրանց հետազոտական հնարավորություններին։ Ներկայացված սարքավորումները կիրառվում են մասնավորապես՝ նյութագիտական, այդ թվում՝ նավթամթերքների, համաձուլվածքների, տոքսիկոլոգիական, այդ թվում՝ ծխախոտի բաղադրակազմի պարզմանն ուղղված, ինչպես նաև ձգաբանական և պայթյունատեխնիկական, շինարարատեխնիկական հետազոտություններ իրականացնելիս: Համաժողովի ընթացքում ձևավորվել են նաև գործնական կապեր Կիևի դատական փորձագիտության գիտահետազոտական ինստիտուտի էլեկտրատեխնիկական փորձաքննությունների բնագավառի փորձագետների հետ «Փորձաքննությունների ազգային բյուրո» ՊՈԱԿ-ում տվյալ տեսակի փորձաքննությունների իրականացման հնարավորությունների ներդրման նպատակով: Ա. Հովսեփյանը Կիևում քննարկում է ունեցել նաև «SoftiCo» ծրագրային ապահովման ընկերության ղեկավարության հետ՝ քննարկելով «MSAB XRY», «BERLA IvE», «Ultimate Forensics» և «Weblnt» ծրագրային գործիքակազմի ձեռքբերմանն առնչվող հարցեր:
Այցի ընթացքում «Փորձաքննությունների ազգային բյուրո» ՊՈԱԿ-ի պատվիրակությունը մասնակցել է նաև Կիևի դատական փորձագիտության գիտահետազոտական ինստիտուտի կողմից հրապարակված «Դատական փորձագիտությունը Ուկրաինայի դատավարական իրավունքում» վերտառությամբ գրքի շնորհանդեսին:
«Փորձաքննությունների ազգային բյուրոն» կարևորում է մասնակցությունը նմանօրինակ համաժողովներին՝ համագործակցության շրջանակներն ընդլայնելու, դատափորձագիտական հնարավորություններն ու արդի լավագույն փորձը փոխանակելու և գիտագործնական հարթությունում համագործակցության նոր ուղիներ նախանշելու տեսանկյունից։
«Փորձաքննությունների ազգային բյուրո» ՊՈԱԿ-ը շարունակում է միջազգային համագործակցությունն ապօրին թմրամիջոցների շրջանառության դեմ պայքարի ծրագրերում
2019թ. հոկտեմբերի 29-ից մինչև 31-ը ներառյալ «Փորձաքննությունների ազգային բյուրո» ՊՈԱԿ-ի Ֆիզիկատեխնիկական հետազոտությունների և քիմիական փորձաքննությունների բաժնի թմրանյութերի, հոգեմետ և թունավոր նյութերի փորձաքննությունների բաժանմունքի պետ Ա.Թովմասյանը մասնակցել է Խորվաթիայի հանրային առողջապահության ազգային ինստիտուտի (Խորվաթիա, ք.Զագրեբ) հետ Թմրամիջոցների ու թմրամոլության մոնիտորինգի եվրոպական կենտրոնի (European Monitoring Centre for Drugs and Drug Addiction (EMCDDA)) կողմից Խորվաթիայի Հանրապետության Զագրեբ քաղաքում կազմակերպված «Թմրամիջոցների և թմրամոլության եվրոպական մոնիտորինգի կենտրոնի քաղաքականության գնահատումը» խորագրով միջազգային սեմինարին:
Կարևոր է ընդգծել, որ վերը նշված սեմինարին մասնակցությունը հանդիսանում է Թմրամիջոցների և թմրամոլության մոնիթորինգի եվրոպական կենտրոնի (ԹԹՄԵԿ) հետ համագործակցության շարունակությունն արդեն իսկ ս.թ. մարտի 27-ին կենտրոնի և կազմակերպության փորձագետների կողմից ձևավորված պայմանավորվածության:
Տեղի ունեցած սեմինարին Հայաստանի Հանրապետությունից մասնակցել են նաև ՀՀ ՊԵԿ մաքսանենգության դեմ պայքարի վարչության իրավապահ համագործակցության և տեղեկությունների վերլուծության բաժնի պետ Ա.Ղամբարյանը և ՀՀ վարչապետի աշխատակազմի անվտանգության խորհրդի գրասենյակի անվտանգային քաղաքականության և հիմնարար փաստաթղթերի վարչության պետական հասարակական անվտանգության բաժնի պետ Ա.Հակոբյանը, ինչպես նաև Բելառուսից, Մոլդովայից, Ուկրաինայից, Հորդանանից և Պաղեստինից երեքական մասնակից (ընդհանուր 18 մասնակից), Խորվաթիայի հանրային առողջապահության ազգային ինստիտուտի աշխատակիցները և Թմրամիջոցների ու թմրամոլության մոնիտորինգի եվրոպական կենտրոնի (European Monitoring Centre for Drugs and Drug Addiction (EMCDDA)) փորձագետները: Դասընթացի ժամանակ յուրաքանչյուր երկրից մեկական մասնակից ներկայացրել է իր երկրի թմրամիջոցների շրջանառության և թմրամոլության դեմ պայքարի ռազմավարությունը, ինչպես նաև Խորվաթիայի հանրային առողջապահության ազգային ինստիտուտի կողմից ներկայացվել է իրենց կողմից իրականացված Խորվաթիայում թմրամիջոցների դեմ պայքարի ռազմավարության պլանը: Դասընթացն անց է կացվել ինտերակտիվ քննարկումների ֆորմատով, որի ընթացքում քայլ առ քայլ մասնակիցներին ներկայացվել են թմրամիջոցների և թմրամոլության քաղաքականությունը և վերջինիս գնահատման քայլերը: Թմրամիջոցների և թմրամոլության քաղաքականության գնահատման ամեն քայլից հետո յուրաքանչյուր երկրի մասնակիցներին տրվել են գործնական առաջադրանքներ, իրականացվել են ինտերակտիվ քննարկումներ:
Թմրամիջոցների ու թմրամոլության մոնիտորինգի եվրոպական կենտրոնի (European Monitoring Centre for Drugs and Drug Addiction (EMCDDA)) կողմից կազմակերպվող նմանատիպ ծրագրերը նպաստում են փորձագիտական կազմակերպությունների միջև համագործակցության ձևավորմանը, տեղեկատվության, գիտական ծրագրերի և փորձի փոխանակմանը, համատեղ աշխատանքների մշակմանը, իրագործմանը և գրախոսմանը, միջազգային գիտական միջոցառումների պլանավորմանը, որոնց մասնակցությունը նպաստում է փորձագետների մասնագիտական հմտությունների կատարելագործմանն ու համապարփակ պատկերացումների զարգացմանը։
Փորձաքննությունների ազգային բյուրոն շարունակում է ստանալ շնորհակալական նամակներ և գրություններ արտասահմանյան գործընկեր կառույցներից
«Փորձաքննությունների ազգային բյուրո» ՊՈԱԿ-ը շարունակում է ստանալ բազմաթիվ շնորհակալական նամակներ և գրություններ արտասահմանյան գործընկեր կառուցներից՝ 2019թ. սեպտեմբերի 25-27-ը Երևանում կազմակերպված Փորձաքննությունների ազգային բյուրոյի հիմնադրման 15-ամյակին նվիրված միջազգային գիտաժողովի բարձր մակարդակով կազմակերպման, երկարատև և արդյունավետ համագործակցության հիմքերի ամրապնդման, ինչպես նաև ոլորտի զարգացմանն ուղղված նոր հեռանկարների և գիտագործնական կապերի ձևավորման համար:
Հիշեցնենք՝ 2019թ. սեպտեմբերի 25-ից 27–ը Երևանում անցկացված «Դատափորձագիտական գործունեության արդի հարցերը, դատական փորձագիտության և քրեագիտության ժամանակակից խնդիրները, զարգացման միտումներն ու հեռանկարները» խորագրով միջազգային գիտագործնական գիտաժողովին մասնակցում էին արտերկրի մի շարք հեղինակավոր դատափորձագիտական կառույցների ղեկավարներ և ներկայացուցիչներ։ Գիտաժողովի շրջանակներում միջազգային համագործակցության մասին պայմանագրեր և հուշագրեր ստորագրվեցին մասնակից պետությունների առաջատար փորձագիտական կառույցների և ՀՀ գիտությունների ազգային ակադեմիայի «Փորձաքննությունների ազգային բյուրո» ՊՈԱԿ-ի միջև։
Փորձաքննությունների ազգային բյուրոն հավատարիմ է մնում Հայաստանի Հանրապետությունում դատափորձագիտության զարգացմանն ու ոլորտի գործունեությունը միջազգային չափանիշներին համապատասխանեցնելուն ուղղված կարևոր առաքելության իրականացման գործին:
Ընդլայնված խորհրդակցություն Փորձաքննությունների ազգային բյուրոյում
«Փորձաքննությունների ազգային բյուրո» ՊՈԱԿ–ի տնօրեն Ա. Հովսեփյանը 2019 թ. հոկտեմբերի 14-ին Բյուրոյում անցկացրել է ընդլայնված խորհրդակցություն՝ կազմակերպության ողջ անձնակազմի մասնակցությամբ:
Խորհրդակցության շրջանակներում ամփոփվել են 2019 թ. սեպտեմբերի 25-ից 27-ը տեղի ունեցած Փորձաքննությունների ազգային բյուրոյի հիմնադրման 15-ամյակին նվիրված «Դատափորձագիտական գործունեության արդի հարցերը, դատական փորձագիտության և քրեագիտության ժամանակակից խնդիրները, զարգացման միտումներն ու հեռանկարները» խորագրով միջազգային գիտագործնական գիտաժողովի արդյունքները: Կազմակերպության տնօրեն Ա. Հովսեփյանը շնորհակալություն է հայտնել գիտաժողովի կազմակերպչական կոմիտեի անդամներին՝ գիտաժողովը բարձր մակարդակով կազմակերպելու և անցկացնելու, մեծ ջանասիրությամբ և նվիրումով իրենց պարտականությունները կատարելու համար։
Ա. Հովսեփյանը գոհունակությամբ նշել է, որ նման միասնական թիմային աշխատանքի մեջ է կայանում լավագույն արդյունքի հասնելու գրավականը:
Խորհրդակցության ընթացքում Ա. Հովսեփյանը ներկայացրել է «Փորձաքննությունների ազգային բյուրո» ՊՈԱԿ–ի հիմնադրման 15 ամյակի առիթով կազմակերպության կողմից «Դատական փորձաքննության և քրեագիտության հայկական հանդես» վերտառությամբ գիտական պարբերականի թողարկման կարևորությունն ու նշանակությունը դատափորձագիտական ոլորտի մասնագետների գիտական հաղորդակցության միասնական հարթակի ձևավորման համատեքստում: Ընդգծվել է, որ թողարկվող պարբերականում ներկայացվելու են ինչպես միջազգային առաջավոր փորձը՝ ոլորտի առաջատար գիտնականների և մասնագետների հոդվածների տպագրման միջոցով, այնպես էլ հնարավորություն է տրվելու մեր երկրի դատափորձագիտական ոլորտի գիտական հանրությանը և պրակտիկ փորձագետներին ներկայացնելու իրենց գիտական և գիտագործնական հետազոտությունների արդյունքները։
Այնուհետև Ա. Հովսեփյանը փորձագիտական անձնակազմի հետ վերլուծել է ընթացիք փորձաքննությունների քանակական ծավալային ցուցանիշները, դրանց կատարման տեմպերը, առկա խոչընդոտներն ու փորձաքննությունները հնարավորինս սեղմ ժամկետներում իրականցնելուն ուղղված այլ կարևոր հարցեր։ Մատնանշվել է ծավալուն փորձաքննություններ իրականացնող փորձագիտական ստորաբաժանումների կողմից աշխատանքային մեծ ծանրաբեռնվածության պայմաններում անհրաժեշտ կազմակերպչական այն քայլերի ամբողջությունը, որոնք նոր թափ կհաղորդեն աշխատանքների ընթացքին, հատկապես զգալի ծավալ կազմող համալիր փորձաքննությունների կատարման շրջանակներում տարբեր բնագավառների մասնագիտական հատուկ գիտելիքների կիրառմամբ հետազոտական աշխատանքների զուգահեռ, հաջորդական, նաև համատեղ (համալիր) կատարման սահուն ընթացքի ապահովման համար: Ընդգծվել է նաև փորձագետների կողմից ՀՀ քրեական դատավարության օրենսգրքի 85-րդ հոդվածով սահմանված իրենց իրավունքների և պարտականությունների շրջանակներում բազմակողմանի և լրիվ հետազոտությունների օբյեկտիվ արդյունքների ապահովմանն ուղղված համապատասխան միջնորդությունների, իսկ դրանց տևական ժամանակ չբավարարման դեպքում գրավոր հիշեցումների ժամանակին ներկայացման և արդյունքների ստացումից հետո հնարավորինս սեղմ ժամկետներում փորձաքննությունների ավարտման խիստ կարևորությունը:
Հանձնարարականներ են տրվել կազմակերպության տնօրենի փորձաքննությունների գծով տեղակալին և փորձագիտական ստորաբաժանումների ղեկավարներին՝ ընթացիկ տարվա չորրորդ եռամսյակի ընթացքում առաջնահերթության կարգով ավարտելու նախորդ տարվանից մնացած, ինչպես նաև 2019 թվականի առաջին կիսամյակի ընթացքում նշանակված փորձաքննությունները։
Կազմակերպության տնօրենի փորձաքննությունների գծով տեղակալ Ա.Գահնապետյանի կողմից ներկայացվել են առկա հիմնական խոչընդոտներն ու խնդիրները, որոնք փորձաքննությունների առանձին տեսակների առանձնահատկություններից և ծավալներից ելնելով ի հայտ են գալիս գործնականում՝ պահանջելով համատեղ լրացուցիչ միջոցառումների իրականացում:
Տնօրեն Ա.Հովսեպյանի կողմից խիստ կարևորվել է նաև փորձագիտական բնագավառի ենթակառուցվածքների պահպանմանն ու զարգացմանը՝ փորձաքննությունների իրականացման գիտական ապահովմանն ուղղված գիտահետազոտական աշխատանքների պատշաճ ընթացքի ապահովման անհրաժեշտությունը՝ գործող մեթոդների և մեթոդիկաների կատարելագործման, նորերի ներդրման և կիրառման, փորձաքննությունների ժամանակակից գիտական պատկերացումներին համապատասխանող մեթոդների կիրառմամբ կատարման համար:
Խորհրդակցության ընթացքում տրվել են նաև հանձնարարականներ «Գիտական և գիտատեխնիկական գործունեության ենթակառուցվածքի պահպանման ու զարգացման» ծրագրի շրջանակներում ապահովելու ընթացիկ հետազոտական աշխատանքների իրականացման պատշաճ ընթացքը՝ համապատասխան գիտահետազոտական աշխատանքները 2019 թվականի 4-րդ եռամսյակում ավարտելու նպատակով։
Տրվել են նաև հանձարարականներ Կազմակերպության տնօրենի ֆինանսական գծով տեղակալին և համապատասխան ստորաբաժանումների ղեկավարներին՝ փորձագիտական աշխատանքների ընթացքում կիրառվող նյութատեխնիկական միջոցների ու պարագանների գնման գործընթացը ժամանակին և ճիշտ կազմակերպելու, տրամադրելու և աշխատանքների անխափան ընթացքն ապահովելու համար:
Կազմակերպության տնօրեն Ա. Հովսեփյանի կողմից տրվել են համապատասխան հանձնարարականներ փորձաքննությունների և գիտության գծով տնօրենի տեղակալներին, բոլոր փորձագիտական ստորաբաժանումների (բաժինների և բաժանմունքների) պետերին և փորձագետներին, ուսումնակրթական և որակավորման կենտրոնի պետին՝ նշված բոլոր ուղղություններով աշխատանքներին լրացուցիչ թափ հաղորդելու, իրենց իրավասությունների շրջանակներում անհրաժեշտ ակտիվ նախաձեռնողականություն ցուցաբերելու և լավագույն արդյունքներին հասնելու նպատակով աշխատանքների ներդաշնակ և արդյունավետ կազմակերպումն ապահովելու համար։
Ա. Հովսեփյանն ընդգծել է, որ դատավարական իրավասությունների և առկա հնարավորությունների սահմաններում ժամանակին լուծումներ տալու համար պետք է անհապաղ վերհանել բոլոր առկա այն խնդիրները (կազմակերպչական, նյութատեխնիկական ապահովման և այլ), որոնք այս կամ այն կերպ կարող են խոչընդոտել ինչպես հետազոտությունների բազմակողմանի և լրիվ իրականացմամբ փորձաքննությունների օբյեկտիվ արդյունքների ապահովմանը, այնպես էլ փորձաքննությունների հնարավորինս սեղմ և ողջամիտ ժամկետներում իրականացմանը:
«Agilent Technologies» ընկերության ներկայացուցիչներն այցելել են «Փորձաննությունների ազգային բյուրո» ՊՈԱԿ
Փորձաքննությունների ազգային բյուրոյի տնօրեն Ա. Հովսեփյանի հրավերով 2019թ. հոկտեմբերի 9-ին «Կոնցեռն-Էներգոմաշ» ՓԲ ընկերության տնօրենի տեղակալ Բ. Թադևոսյանի ուղեկցությամբ «Agilent Technologies France» ընկերության վաճառքի գծով տնօրեն Ջեռոմե Գալլինն այցելել է «Փորձաքննությունների ազգային բյուրո» ՊՈԱԿ: Հանդիպման ընթացքում Ա. Հովսեփյանը ներկայացրել է Կազմակերպության գործունեության փորձագիտական և գիտական կարևորագույն ուղղությունները, փորձագիտական տեսակները և ենթատեսակները։ Քննարկվել են Կազմակերպության և «Կոնցեռն-Էներգոմաշ» ՓԲ ընկերության միջև համագործակցության շրջանակաները։ Ներկայացվել է Կազմակերպությունում գործող «Agilent Technologies» ընկերության անալիտիկ սարքավորումների ցանկը, որով ներկայումս իրականացվում են տարաբնույթ փորձաքննություններ:
Ա. Հովսեփյանը հյուրերի ուշադրությունը հրավիրել է այն փաստի վրա, որ Հայաստանի Հանրապետությունում թմրամոլության և թմրամիջոցների ապօրինի շրջանառության դեմ պայքարի ազգային ռազմավարությունը ենթադրում է թմրամիջոցների ապօրինի շրջանառության և թմրամիջոցներ օգտագործող անձանց շրջանակների լիարժեք բացահայտմանն ուղղված համալիր միջոցառումների ձեռնարկում՝ արտադրողից մինչև սպառող շղթայի լիարժեք բացահայտմամբ: Հաշվի առնելով այն հանգամանքը, որ Փորձաքննությունների ազգային բյուրոն Հայաստանի Հանրապետությունում հանդիսանում է միակ փորձագիտական հիմնարկը, որտեղ միաժամանակ իրականցվում են թմրամիջոցների, հոգեմետ /հոգեներգործուն/ նյութերի հայտնաբերմանն ուղղված ինչպես նյութագիտական, այնպես էլ տոքսիկոլոգիական (թունաբանական) հետազոտություններ, անհրաժեշտություն է առաջանում Կազմակերպության փորձագիտական համապատասխան ստորաբաժանումները վերազինել վերջին սերնդի սարք-սարքավորումներով (մասս-դետեկտրով համակցված գազ-քրոմատագրման, մասս-դետեկտրով համակցված գազ-քրոմատագրման, բարձր էֆեկտիվությամբ գազահեղուկային քրոմատագրման, մասս-դետեկտրով համակցված գազահեղուկային քրոմատագրման սարքերով): Նշված սարքերի համալրումը հնարավորություն կտա թմրամիջոցների, հոգեմետ /հոգեներգործուն/ նյութերի լիարժեք բացահայտման, այնպես էլ որպես թմրամիջոցի, հոգեմետ /հոգեներգործուն/ նյութերի շրջանառության վերջնական օղակ՝ մարդու կենսամիջավայրերում (արյուն, մեզ, մազ) թմրամիջոցների, հոգեմետ /հոգեներգործուն/ նյութերի կամ դրանց մետաբոլիտների լիարժեք հետազոտման համար:
Ա. Հովսեփյանը նշել է, որ Բյուրոյի սննդամթերքի և ալկոհոլային խմիչնքների փորձաքննությունների ստորաբաժանումներն անհրաժեշտ է վերազինել նաև անալիտիկ սարքավորումներով:
Քննակման ընթացքում ձեռք է բերվել պայմանավորվածություն հետագա փոխշահավետ համագործակցության ծավալման վերաբերյալ:
«Agilent Technologies France» ընկերության վաճառքի գծով տնօրեն Ջ.Գալլինն, իր հերթին շնորհակալություն է հայտնել Ա. Հովսեփյանին ջերմ ընդունելության համար՝ բարձր գնահատելով Փորձաքննությունների ազգային բյուրոյի ձեռքբերումներն ու մասնագիտական բարձր մակարդակը։
«Հաշվի առնելով Փորձաքննությունների ազգային բյուրոյի փորձագիտական անձնակազմի «Agilent Technologies» ընկերության սարքավորումներով աշխատելու մեծ փորձը, «Agilent Technologies» ընկերությունը հնարավոր է դիտարկի հետագայում հատուկ պայմաններով Փորձաքննությունների ազգային բյուրոյի սարքավորումային բազայի համալրման հնարավորությունները»,– հայտարարել է Ջ.Գալլին։
Հանդիպման ավարտին տեղի է ունեցել նաև շրջայց Կազմակերպության ֆիզիկատեխնիկական հետազոտությունների և քիմիական փորձարկումների բաժնում և դատաբժշկական փորձաքննությունների բաժնի տոքսիկոլոգիական (թունաբանական) փորձաքննությունների լաբորատորիայում, որի ընթացքում պայմանավորվածություններ են ձեռք բերվել սարքավորումների նոր ծրագրային ապահովումների և տվյալների բազաների ապահովման համար:
Փորձաքննությունների ազգային բյուրոյի փորձագետները մասնակցել են «Agilent Day in Armenia» միջոցառմանը
2019 թվականի հոկտեմբերի 8-ին «Կոնցեռն-Էներգոմաշ» ՓԲ ընկերության հրավերով «Փորձաքննությունների ազգային բյուրո» ՊՈԱԿ-ի փորձագետները՝ տնօրեն Ա. Հովսեփյանի գլխավորությամբ, մասնակցել են «Agilent Day in Armenia» միջոցառմանը՝ նվիրված «Կոնցեռն-Էներգոմաշ» ՓԲԸ–ի և «Agilent Technologies» ընկերության 5 տարվա համատեղ գործունեությանը: Միջոցառման ընթացքում ներկայացվել են «Agilent Technologies» ընկերության ներկայիս հնարավորությունները, ժամանակակից սարք-սարքավորումների ցանկը, Եվրոպայում, Մերձավոր Արևելքում, Աֆրիկայում և Հնդկաստանում արդեն իսկ գործադրված անալիտիկ սարքավորումների կիրառման փորձը, ներկայացվել են LC/MS հեղուկ քրոմատոգրաֆիայի զանգվածային սպեկտրոմետրի գործնական հնարավորությունները, «Agilent» ընկերության նոր սարքավորումների կիրառումը նաև մանրէաբանական վերլուծություններ իրականացնելու համար:
Միջոցառման բացմանը կազմակերպիչներն ընդգծել են Փորձաքննությունների ազգային բյուրոյի, որպես դատափորձագիտական ոլորտի առաջատարի մասնակցությունը միջոցառմանը՝ կարևորելով կառույցի դերը ոլորտի զարգացման գործում:
Միջոցառման ընթացքում «Agilent Technologies France» ընկերության վաճառքի գծով տնօրեն Ջեռոմե Գալլինը առանձնազրույց է ունեցել «Փորձաքննությունների ազգային բյուրո» ՊՈԱԿ-ի տնօրեն Արգամ Հովսեփյանի հետ։ Ա. Հովսեփյանը Ջ. Գալլինիին հրավիրել է «Փորձաքննությունների ազգային բյուրո» ՊՈԱԿ՝ փոխգործակցության ուղղությունները և զարգացման իրատեսական հնարավորությունները տեղում քննարկելու համար:
ENFSI’s remark on the international conference dedicated to the 15th anniversary of the establishment of its full member National Bureau of Expertises
On 25-27 September 2019 International Scientific-Practical Conference on “Current Issues of Forensic Expert Activities. Contemporary Problems, Trends and Prospects of Development of Criminalistics and Forensic Expertise” took place in Yerevan. The conference was attended by more than 300 domestic and foreign forensic experts and criminalists, as well as specialists in various related areas of forensic expertise and criminalistics.
The working languages of the conference were Armenian, Russian and English, with simultaneous translation into all working languages of the conference.
The conference was organized by the National Bureau of Expertises of the National Academy of Sciences of the Republic of Armenia and was unique in domestic practice in terms of its purpose and composition of participants. It was dedicated to the 15th anniversary of the establishment of the “National Bureau of Expertise” SNPO of the National Academy of Sciences of the Republic of Armenia and became a particular platform for consolidating the scientific potential of forensic organizations of the Republic of Armenia and foreign partner organizations.
The solemn ceremony of the conference were attended not only by scientists and practitioners of the forensic field, but also representatives of the legislative, executive, judicial and other governmental authorities, members of the Presidium of the National Academy of Sciences of the Republic of Armenia, top management of the Prosecutor General’s Office of the Republic of Armenia, Police of the Republic of Armenia and National Security Service of the Republic of Armenia, the Investigative Committee of the Republic of Armenia, the Special Investigation Service of the Republic of Armenia, as well as representatives of the diplomatic community of the USA and Japan in the Republic of Armenia and leading specialists in the field of jurisprudence, healthcare, education and science of the Republic of Armenia.
The conference opened by the welcome speech of Argam Hovsepyan, Director of National Bureau of Expertises of the Republic of Armenia, Head of the Chair of Forensic Medicine of National Institute of Healthcare after academician S. Kh. Avdalbekyan of the Ministry of Health of RA. Dr.Hovsepyan mentioned that over the past 15 years it had been possible to establish the country’s largest forensic organization, which being a full member of the European Network of Foreign Science Institutes since 2011, currently fully and efficiently implements goals and objectives for which it was originally created. Director A.Hovsepyan especially noted the priority and importance for ‘’National Bureau of Expertises’’ of the Republic of Armenia of being a full member of the ENFSI to actively extend cooperation aimed at implementing modern achievements in the field of forensic expertise of the Republic of Armenia as well as promoting common goals. It was also emphasized that ENFSI membership made it possible to be involved in ENFSI working process, Working Group activities and have opportunity to be guided by Best Practice Manuals, modern methodologies and technologies implemented in European expert practice.
In the solemn part of the conference program, the official greeting of the Prime Minister of the Republic of Armenia Nikol Pashinyan was read out, afterwards the Chairperson of the Program Committee of the International Conference, General Prosecutor of the Republic of Armenia Artur Davtyan, as well as President of the National Academy of Sciences of the Republic of Armenia, Academician Radik Martirosyan and representatives of other governmental authorities delivered their addresses.
In the solemn part of the conference, in the presence of the top management of the Republic of Armenia, a video message by ENFSI Chairman Michael Bovens was presented, in which, along with a congratulatory word and wishes for further prosperity and the implementation of the plans, the brief history of the establishment of cooperation of the National Bureau of Expertises of RA with ENFSI, its main directions were presented, as well as the areas where partnership between ENFSI members and the National Bureau of Expertises of RA could actively develop were emphasized.
Taking into account that National Bureau of Expertises of the Republic of Armenia was founded in 2004 within the framework of the intergovernmental agreement on International Narcotics and Law Enforcement Affairs (INL) between the Government of the Republic of Armenia and the Government of the United States of America, congratulatory address was also delivered by the U.S. Embassy’s Deputy Chief of Mission Christopher Smith in Armenia. Congratulatory speeches and addresses were also made by Chairman of the ENFSI Road Accident Analysis Expert Working Group (RAA EWG) Florin Rusitoru, heads of foreign forensic institutions, ENFSI members from, Ukraine, Poland, Romania, the Russian Federation, honored guests both from the Republic of Armenia and from other foreign countries.
On 25 September, after the solemn part and the opening of the conference, plenary sessions were held, where reports were heard on topical issues and tasks of organization, conduct of forensic expertise and directions for the development of forensic sphere.
The conference was continued on 26-27 September, in the framework of four thematic sections, round tables, workshops covering the current scientific and practical narrow areas of forensic expertise and criminalistics, in which also the interdisciplinary features of forensic research were analyzed.
In the frames of the conference 4 sections were held on the following topics: “Contemporary Issues of Criminalistics and Forensic Expert Practice”, “Contemporary Issues of Forensic Medicine and Expert Practice”, “Contemporary Issues of Road Accidents Circumstances Expertise, Opportunities for Practical Application of Modern Equipment and Software”, “Role and Features of the Application of Method of Dendrochronological Research in the Field of Forensic Botanical and Ecological Expertise”. It is especially important to note that in the framework of the section on “Contemporary Issues of Road Accidents Circumstances Expertise, Opportunities for Practical Application of Modern Equipment and Software” with the participation of experts of Road Accident Circumstances, Technical State of Vehicles and Transport-Traceological Expertises Department of the National Bureau of Expertises of the Republic of Armenia was held the Annual Meeting of the ENFSI Road Accident Analysis Working Group. This section was headed by Chairman of RAA EWG Mr. Florin Rusitoru. It is also important to emphasize that during the work of RAA EWG plenary reports were heard, practical aspects of the use of software for the analysis and modeling of the mechanism of road accidents were considered, in particular PC Crash. In conclusion of the working group areas for cooperation and information of exchange were determined until the next meeting, scheduled for 2020.
Within the frames of the section on “Contemporary Issues of Forensic Medicine and Expert Practice” by order of Minister of Health of the Republic of Armenia, nearly 100 participants received 15 Continuing Medical Education credits (CME).
In the course of the international scientific and practical conference international cooperation agreements and memorandums of understanding were signed between the leading expert institutions of the participating countries and the National Bureau of Expertises of the National Academy of Sciences of the Republic of Armenia, in particular National Institute of Forensic Expertise of Romania, National Center of Forensic Expertise of the Ministry of Justice and Forensic Center of Police General Inspectorate of Ministry of Internal Affairs the Republic of Moldova, Kyiv Scientific Research Institute of Forensic Expertise of the Ministry of Justice of Ukraine, ‘’Healthy Forest’’ LLC of the Russian Federation, Central Forensic Laboratory of the Police of Poland, Center of Forensic Expertise of the Ministry of Justice of the Republic of Kazakhstan, Odessa Scientific Research Institute of Forensic Expertise of the Ministry of Justice of Ukraine, Research Center for Forensic Examination on Intellectual Property of the Ministry of Justice of Ukraine.
In the result of the reports and discussions on the platform of the conference a set of arrangements and agreements were reached aimed at conducting joint activities and extending cooperation, including also between ENFSI member institutions.
Կնքվել են համագործակցության մասին պայմանագրեր և հուշագրեր արտասահմանյան երկրների առաջատար փորձագիտական կառույցների հետ
2019թ. սեպտեմբերի 25-ից 27–ը Երևանում անցկացված «Դատափորձագիտական գործունեության արդի հարցերը, դատական փորձագիտության և քրեագիտության ժամանակակից խնդիրները, զարգացման միտումներն ու հեռանկարները» խորագրով միջազգային գիտագործնական գիտաժողովի շրջանակներում միջազգային համագործակցության մասին պայմանագրեր և հուշագրեր ստորագրվեցին մասնակից պետությունների առաջատար փորձագիտական կառույցների և ՀՀ գիտությունների ազգային ակադեմիայի «Փորձաքննությունների ազգային բյուրո» ՊՈԱԿ-ի միջև։
Մասնավորապես, համագործակցության մասին պայմանագրեր ստորագրվեցին Ռումինիայի փորձագիտական ազգային ինստիտուտի, Մոլդովայի արդարադատության նախարարության դատական փորձաքննության ազգային կենտրոնի, Ուկրաինայի արդարադատության նախարարության Կիևի դատական փորձաքննությունների գիտահետազոտական ինստիտուտի, Ռուսաստանի Դաշնության «Առողջ անտառ» փայտանյութի փորձաքննությունների կենտրոնի, Մոլդովայի Հանրապետության ներքին գործերի նախարարության ոստիկանության գլխավոր տեսչության փորձագիտական կենտրոնի և Փորձաքննությունների ազգային բյուրոյի միջև :
Միջոցառման շրջանակներում ստորագրվեցին նաև համագործակցության հուշագրեր Լեհաստանի ոստիկանության դատափորձագիտական կենտրոնական լաբորատորիայի, Ղազախստանի Հանրապետության արդարադատության նախարարության դատական փորձաքննությունների կենտրոնի, Ուկրաինայի արդարադատության նախարարության մտավոր սեփականության օբյեկտների դատական փորձաքննությունների հարցերով գիտահետազոտական կենտրոնի, Ուկրաինայի արդարադատության նախարարության Օդեսայի դատական փորձաքննությունների գիտահետազոտական ինստիտուտի և Փորձաքննությունների ազգային բյուրոյի միջև:
Համագործակցության մասին հուշագրերի և պայմանագրերի կնքումը հնարավորություն է ընձեռում գործընկեր կազմակերպություններին իրենց ներուժի, միջոցների և փորձի համատեղ կիրառմամբ համագործակցելու դատափորձագիտական ոլորտում, իրականացնելու համատեղ գիտական նախագծեր, մշակելու արդի գիտական պատկերացումներին համապատասխանող մեթոդներ և մեթոդիկաներ, կազմակերպելու գիտագործնական հանդիպումներ, սեմինարներ, մասնագետների փորձի փոխանակմանն ուղղված այլ համատեղ միջոցառումներ՝ նպաստելով միջազգային ինտեգրմանն ու դատափորձագիտական ոլորտի զարգացմանը:
Միջազգային գիտագործնական գիտաժողովի ընթացքը չորս սեկցիաներով
Սեպտեմբերի 26-ին և 27–ին Երևանում շարունակվել են ՀՀ ԳԱԱ «Փորձաքննությունների ազգային բյուրո» ՊՈԱԿ-ի հիմնադրման 15 ամյակին նվիրված «Դատափորձագիտական գործունեության արդի հարցերը, դատական փորձագիտության և քրեագիտության ժամանակակից խնդիրները, զարգացման միտումներն ու հեռանկարները» խորագրով միջազգային գիտագործնական եռօրյա գիտաժողովի աշխատանքները «Իբիս Երևան Կենտրոն» հյուրանոցի կոնֆերանս դահլիճներում և «Փորձաքննությունների ազգային բյուրո» ՊՈԱԿ-ում` չորս ուղղություններով հետևյալ առանձին սեկցիաներով.
I. Քրեագիտության և դատափորձագիտական պրակտիկայի արդի հարցերը,
II. Դատական բժշկության և փորձագիտական պրակտիկայի արդի հարցերը,
III. Ճանապարհատրանսպորտային պատահարների հանգամանքների փորձաքննությունների արդի խնդիրները, ժամանակակից սարքավորումների և ծրագրային ապահովումների կիրառման հնարավորությունները գործնականում,
IV. Դենդրոխրոնոլոգիական հետազոտման մեթոդի կիրառման դերն ու առանձնահատկությունները դատաբուսաբանական և էկոլոգիական փորձաքննությունների ոլորտում:
Առաջին սեկցիայում դատափորձագիտական գործունեության ներկայիս վիճակի, ոլորտին վերաբերող օրենսդրության, փորձաքննությունների ժամանակակից լուծումների և այլ հարցերի շուրջ զեկույցներով հանդես են եկել, ինչպես նաև իրենց երկրների փորձով կիսվել են Հայաստանի, Ռուսաստանի, Ուկրաինայի, Մոլդովայի, Ղազախստանի, Բելառուսի, Լեհաստանի տարբեր փորձագիտական կառույցների ներկայացուցիչները: Մասնավորապես, զեկույցներով են հանդես եկել՝ Ուկրաինայի արդարադատության նախարարության դատական գործերի և սնանկության հարցերով դեպարտամենտի արդարադատության փորձագիտական ապահովման վարչության պետ Ն. Տկաչենկnն՝ «Մասնավոր դատափորձագետների գործունեության կազմակերպչական ապահովման արդի հարցերը (Ուկրաինայի փորձը)» թեմայով, Մոլդովայի արդարադատության նախարարության դատական փորձաքննության ազգային կենտրոնի տնօրեն Օ.Կատառագան՝ «Դատափորձագիտական գործունեության պահանջների ներդաշնակեցումը որպես Մոլդովայի Հանրապետությունում փորձագիտական գործընթացի իրականացման միասնական կազմակերպչական և գիտամեթոդաբանական մոտեցման ձևակերպման մեխանիզմ» թեմայով, Ղազախստանի արդարադատության նախարարության դատական փորձաքննությունների կենտրոնի գիտական գծով տնօրենի տեղակալ Գ.Երտաևան՝ «Ղազախստանի Հանրապետության դատական փորձաքննության գործունեության ներկայիս վիճակը» թեմայով, Բելառուսի դատական փորձաքննության պետական կոմիտեի գիտագործնական կենտրոնի ղեկավար, ի.գ.թ. Ի.Մոռոզը՝ «Բելառուսի Հանրապետության դատական փորձաքննության պետական կոմիտեի գիտագործնական կենտրոնի գործունեությունը ժամանակակից պայմաններում» թեմայով, Ուկրաինայի արդարադատության նախարարության մտավոր սեփականության հարցերով փորձաքննությունների գիտահետազոտական կենտրոնի տնօրեն Վ.Ֆեդորենկոն՝ «Ուկրաինայում մտավոր սեփականության օբյեկտների դատական փորձաքննություն. հասկացությունը, տեսակները և համակարգը» թեմայով, Ռուսաստանի Դաշնության Պ.Գ. Դեմիդովի անվան Յարոսլավլի պետական համալսարանի քրեական դատավարության և քրեագիտության ամբիոնի վարիչ, «Դատական փորձաքննությունների և հետազոտությունների միջռեգիոնալ ինստիտուտ» ՍՊԸ-ի տնօրեն, ի.գ.թ., դոցենտ Ա.Սոկոլովը՝ «Պլոտերների կիրառմամբ ոչ ձեռագիր եղանակով կատարված ձեռագրային օբյեկտների վերարտադրման փաստի հաստատման հնարավորությունների մասին» թեմայով, ինչպես նաև հայաստանյան և արտերկրի այլ մասնակիցներ։
«Դատական բժշկության և փորձագիտական պրակտիկայի արդի հարցերը» խորագրով երկրորդ սեկցիայում դատաբժշկական փորձաքննությունների ոլորտում կիրառվող նորագույն մեթոդների, ժամանակակից սարքավորումների և այլ արդի հարցերի շուրջ զեկույցներով են հանդես եկել Հայաստանի, Ռուսաստանի, Ղազախստանի և Բելառուսի բժշկական հաստատությունների փորձառու բժիշկներ, դատաբժշկական փորձագետներ, բարձրագույն բժշկական հաստատությունների պրոֆեսորադասախոսական անձնակազմի անդամներ, գիտնականներ, պրակտիկ բժիշկներ։ Մասնավորապես, զեկույցներով հանդես են եկել՝ «Փորձաքննությունների ազգային բյուրո» ՊՈԱԿ-ի տնօրեն, ՀՀ ԱՆ առողջապահության ազգային ինստիտուտի դատական բժշկության ամբիոնի վարիչ, բ.գ.թ. Ա.Հովսեփյանը՝ «Բժշկական գործերով հանձնաժողովային դատաբժշկական փորձաքննությունների կազմակերպման և կատարման առանձնահատկությունները» թեմայով, ՊԲԱՀ Մոսկվայի մարզի Դատաբժշկական փորձագիտական բյուրոյի բարդ փորձաքննությունների բաժնի վարիչ Օ.Վեսելկինան՝ «Բուժօգնության ցուցաբերման թերությունների դատաբժշկական գնահատումը» թեմայով, Ղազախստանի Հանրապետության Աստանայի բժշկական համալսարանի դատական բժշկության ամբիոնի վարիչ, բ.գ.թ., դոցենտ Տ.Ժակուպովան՝ «Ղազախստանի դատաբժշկական ծառայության պատմությունը, ներկա վիճակը և հեռանկարները» թեմայով, «Բելառուսի Հանրապետության դատական փորձաքննության պետական կոմիտեի գիտագործնական կենտրոն» պետական հաստատության դատական բժշկության և հոգեբուժության հետազոտությունների լաբորատորիայի վարիչ, բ.գ.թ., դոցենտ Լ.Գրիշենկովան՝ «2014-2017թթ. ընթացքում Մինսկում ճանապարհատրանսպորտային վթարներից երեխաների մահվան պատճառների վերլուծությունը» թեմայով, «Փորձաքննությունների ազգային բյուրո» ՊՈԱԿ-ի դատաբժշկական փորձաքննությունների բաժնի պետ, ՀՀ ԱՆ առողջապահության ազգային ինստիտուտի դատական բժշկության ամբիոնի ասիստենտ Կ.Մխիթարյանը՝ «Բուժօգնության ցուցաբերման դեֆեկտների կառուցվածքն ըստ «Փորձաքննությունների ազգային բյուրո» ՊՈԱԿ-ում իրականացված հանձնաժողովային դատաբժշկական փորձաքննությունների եզրակացությունների տվյալների՝ հաշվի առնելով բուժօգնության սխալներն ու բացթողումներն ախտորոշիչ և բուժական գործընթացում» թեմայով, Հիստոջեն պաթոլոգիայի Հայ-Գերմանական գիտագործնական կենտրոնի տնօրեն, բ.գ.թ. Ա.Մխիթարյանը՝ «Իմունոհիստոքիմիական հետազոտությունների կիրառումը ժամանակակից դատական բժշկությունում» թեմայով, ինչպես նաև հայաստանյան և արտերկրի այլ մասնակիցներ։
Գիտաժողովի երրորդ՝ «Ճանապարհատրանսպորտային պատահարների հանգամանքների փորձաքննությունների արդի խնդիրները, ժամանակակից սարքավորումների և ծրագրային ապահովումների կիրառման հնարավորությունները գործնականում» սեկցիայի աշխատանքների շրջանակներում տեղի են ունեցել նաև Եվրոպական դատափորձագիտական ինստիտուտների ցանցի (ENFSI) ճանապարհատրանսպորտային պատահարների հանգամանքների աշխատանքային խմբի նիստերը՝ տվյալ ոլորտի հայաստանյան փորձագետների մասնակցությամբ:
«Դենդրոխրոնոլոգիական հետազոտման մեթոդի կիրառման դերն ու առանձնահատկությունները դատաբուսաբանական և էկոլոգիական փորձաքննությունների ոլորտում» խորագրով չորրորդ սեկցիայի շրջանակներում դենդրոխրոնոլոգիական վերլուծությունների, փայտանյութի և բուսաբանական փորձաքննությունների, ինչպես նաև դենդրոխրոնոլոգիական փորձաքննություններ իրականացնելիս «LINTAB» սարքավորման և ծրագրային ապահովմամբ գիտական համալիրի կիրառման կարևորության և մի շարք այլ թեմաների վերաբերյալ զեկույցներով հանդես են եկել Հայաստանի Հանրապետության, Ռուսատանի Դաշնության և Բելառուսի Հանրապետության տվյալ ոլորտի առաջատար մասնագետներ: Մասնավորապես, զեկույցներով հանդես են եկել Ռուսաստանի Դաշնության «Առողջ անտառ» ՍՊԸ-ի Վոլոգդայի մասնաճյուղի ղեկավար Յու.Ժավորոնկովը՝ ««LINTAB» սարքավորման և ծրագրային ապահովմամբ համալիրի միջոցով դենդրոխրոնոլոգիական փորձաքննությունների իրականացումը» թեմայով, Բելառուսի Հանրապետության դատական փորձաքննության պետական կոմիտեի գիտագործնական կենտրոնի լաբորատորիայի վարիչ Ա.Խոխը՝ «Դենդրոխրոնոլոգիական վերլուծության դերը սոճու ծագման վայրի որոշման հարցում» թեմայով, Հայաստանի Հանրապետության ՄԱԿ-ի Զարգացման Ծրագրի տեխնիկական առաջադրանքի ղեկավար Հ.Սայադյանը՝ «Հայաստանի անտառտնտեսության հիմնական խնդիրները և գիտագործնական դերը հետազոտության իրականացման համար անտառների կայուն կառավարման համակարգում» թեմայով, «Փորձաքննությունների ազգային բյուրո» ՊՈԱԿ-ի հողագիտական և կենսաբանական փորձաքննությունների բաժանմունքի փորձագետ Ա.Պետրոսյանը՝ «ՀՀ տարբեր բնակլիմայական պայմաններում սոճիների աճի ինտենսիվության տարբերության պարզումը դենդրոխրոնոլոգիական մեթոդի կիրառմամբ» թեմայով, ինչպես նաև հայաստանյան և արտերկրի այլ մասնակիցներ։ Հարկ է նշել, որ տվյալ սեկցիայի շրջանակներում տեղի է ունեցել նաև Հայաստանի Հանրապետությունում ծառերի հատման վաղեմության, ծառերի կտորների նույնականացման և մինչև հատելը ծառերի կենսական վիճակի պարզման համար «LINTAB» սարքավորման և ծրագրային ապահովմամբ համալիրի կիրառման առանձնահատկությունների և հնարավորությունների վերաբերյալ գիտագործնական սեմինար, որին մասնակցել են ինչպես արտերկրի, այնպես էլ Հայաստանի տվյալ ոլորտի մասնագետները:
Գիտաժողովի շրջանակներում քննարկվել են դատափորձագիտական ոլորտի գործունեության կազմակերպչական և դատավարական հիմունքներին վերաբերող մի շարք հարցեր, անդրադարձ է կատարվել ոլորտի գործունեության կազմակերպաիրավական և մեթոդաբանական ապահովման առանձնահատկություններին առնչվող խնդիրներին, դրանց լուծման համար անհրաժեշտ միջոցներին և ժամանակակից մեթոդների կատարելագործման առանձնահատկություններին, առկա մարտահրավերների պայմաններում կարիքների ներդաշնակեցման արդյունավետ միջոցներին, հետազոտությունների նորագույն մեթոդների և մեթոդիկաների ներդրմանը, ինչպես նաև մի շարք գործնական խնդիրներին վերաբերող այլ հարցերին:
Տեղի են ունեցել նաև կլոր սեղան-քննարկումներ, գիտագործնական սեմինարներ, կազմակերպվել են նաև այցելություններ «Փորձաքննությունների ազգային բյուրո» ՊՈԱԿ-ի փորձագիտական ստորաբաժանումների լաբորատորիաներ՝ գործնական բաղադրիչի ցուցադրումով։
Հարկ է նշել նաև, որ գիտաժողովի շրջանակներում պայմանավորվածություններ են ձեռք բերվել արտասահմանյան տարբեր երկրներից մասնակից գործընկերների հետ մի շարք ուղղություններով՝ համատեղ աշխատանքների և գիտագործնական հնարավորությունների հզորացնելուն ուղղված ծրագրերի իրականացման համար:
Փորձաքննությունների ազգային բյուրոյի արտասահմանյան հյուրերն այցելեցին Ծիծեռնակաբերդի հուշահամալիր և հարգանքի տուրք մատուցեցին Հայոց ցեղասպանության զոհերի հիշատակին
ՀՀ ԳԱԱ «Փորձաքննությունների ազգային բյուրո» ՊՈԱԿ-ի հիմնադրման 15-ամյակին նվիրված միջոցառումներին մասնակցելու նպատակով Հայաստան ժամանած արտասահմանյան մի շարք երկրների պատվիրակությունների անդամները «Փորձաքննությունների ազգային բյուրո» ՊՈԱԿ-ի ղեկավարության ուղեկցությամբ սեպտեմբերի 27-ին այցելեցին Հայոց ցեղասպանության զոհերի հուշահամալիր Ծիծեռնակաբերդ, ծաղիկներ խոնարհեցին անմար կրակի մոտ և լռությամբ հարգեցին Սուրբ նահատակների հիշատակը:
Անմեղ զոհերի հիշատակին հարգանքի տուրք մատուցելուց հետո այց կատարվեց նաև Հայոց ցեղասպանության թանգարան-ինստիտուտ: Ընդ որում՝ Շվեյցարիայի համադաշնության, Լեհաստանի, Ռումինիայի, Մոլդովայի, Ուկրաինայի, Ռուսաստանի Դաշնության, Ղազախստանի և մի շարք այլ երկրների պատվիրակությունների անդամներից շատերն առաջին անգամ էին գտնվում Հայաստանում, նաև Հայոց ցեղասպանության թանգարան-ինստիտուտում, որտեղ հյուրերը, ծանոթանալով Հայոց ցեղասպանության իրական պատմությանն ու իրողություններին, խիստ հուզված էին՝ հայ ժողովրդի հանդեպ կատարվածը բնորոշելով որպես «հանցագործություն մարդկության և քաղաքակրթության դեմ» և միևնույն ժամանակ տպավորված հայ ժողովրդի անկոտրում ոգու աննկարագրելի ամրությամբ: Հյուրերը նաև հիշատակի գրառումներ կատարեցին թանգարանի հուշամատյանում: